Meer dan 30 gemeenten willen dat de overheid het verkopen, bezitten en afsteken van vuurwerk verbiedt. Gemeenten die tegen een landelijk vuurwerkverbod zijn, vinden het een traditie waar zo min mogelijk aan moet worden getornd. Grensgemeenten betwijfelen of het verbod in de praktijk wel mogelijk is. En hoewel handhaving lastig is, houden zo’n 16 gemeenten toch vast aan een lokaal afsteekverbod.
Dat blijkt allemaal uit een rondgang van het ANP, waarbij ruim 150 gemeenten hebben gereageerd.
Meer duidelijkheid
Een landelijk verbod werkt beter dan een verzameling van lokale verboden, zeggen de voorstanders. De 4 grote steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht pleitten eerder al meerdere keren samen voor een landelijk verbod, maar tot op heden tevergeefs. Een landelijk verbod ‘zorgt voor meer duidelijkheid naar bewoners, verkopers en handhavers’ en is daarmee effectiever, stelt de Haagse burgemeester Jan van Zanen.
Schade en letsel
Ook gemeenten als Groningen, Tilburg, Arnhem, Zoetermeer, Haarlem, Zwolle, Delft en Woudenberg spreken zich uit voor een totaalverbod. ‘Wij zijn niet tegen vuurwerk, maar maken ons wel zorgen over de schade en het letsel dat door het verkeerd ermee omgaan teweeg wordt gebracht,’ legt Zoetermeer uit.
Handhaving lokaal verbod
Terneuzen is ook voor een landelijk verbod op vuurwerk. ‘Zolang het consumentenvuurwerk verkocht mag blijven worden en het bezit niet strafbaar is, is het onuitvoerbaar om lokale vuurwerkverboden te handhaven.’ Toch houden zo’n 16 gemeenten toch vast aan een lokaal afsteekverbod. Hun belangrijkste drijfveer: overlast tegengaan. Naleving van het verbod heeft tijd nodig, zeggen ze.
In Tilburg mag dit jaar voor het eerst geen vuurwerk worden afgestoken, maar er wordt niet gehandhaafd. ‘Je kunt wel een heel blik handhavers opentrekken, maar je kunt nooit alles controleren. Onze eerste prioriteit is ervoor zorgen dat de mensen van de ambulances en de brandweer hun werk goed kunnen doen,’ legt een woordvoerster uit. Ook Soest en Eindhoven erkennen dat handhaving lastig is, mede door onvoldoende capaciteit.
Op heterdaad
Bovendien is het voor een bekeuring nodig iemand op heterdaad te betrappen. ‘Als er een melding binnenkomt, is de afsteker vaak al verdwenen als we arriveren. Handhavers en politie zijn tijdens de jaarwisseling ook nodig bij calamiteiten,’ aldus een woordvoerster van Nijmegen. Desondanks vertrouwt de gemeente erop dat ‘het merendeel van de inwoners zich aan het verbod houdt’.
Lange adem
Volgens meerdere gemeenten is het een kwestie van een lange adem. Apeldoorn en Heumen vermoeden dat het jaren zal duren voordat afsteken van consumentenvuurwerk een uitzondering wordt. Arnhem gaat door met een lokaal verbod zolang de gemeenteraad dit wenst. Dit jaar zijn er al heel wat gesprekken gevoerd met jongeren en hun ouders aldus een woordvoerder. ‘Sindsdien doet alleen al het besef dat wij van iedereen weten waar ze wonen en “van wie ze er eentje zijn” wonderen.’
Ook in Amsterdam, Amersfoort, Rotterdam, Mook en Middelaar, Haarlem, Heemstede en Bloemendaal geldt een lokaal afsteekverbod. Wie toch wordt betrapt, kan rekenen op boetes die kunnen oplopen tot honderden euro’s of een aantekening in het strafblad. Minderjarigen kunnen een taakstraf krijgen via Halt. In tientallen gemeenten is een vuurwerkvrije zone ingesteld.
Grensgemeenten
Gemeenten in het zuiden en oosten van het land betwijfelen of het in de praktijk wel mogelijk is om vuurwerk landelijk te verbieden. Veel vuurwerk wordt in België of Duitsland gekocht en gaat daarna in de kofferbak naar Nederland. Als ons land meer wil doen tegen het afsteken van vuurwerk, moet dat volgens de gemeenten samen met de buurlanden gebeuren.
Traditie
In de nieuwe Tweede Kamer lijkt weinig steun voor een landelijk vuurwerkverbod te zijn. Gemeenten die tegen zijn, vinden het afsteken van vuurwerk een traditie waar zo min mogelijk aan moet worden getornd. ‘Binnen de gemeente heerst een lange traditie van vieringen rond oud en nieuw. Het op een veilige verantwoorde wijze afsteken van vuurwerk is onderdeel van deze traditie. Hierbij houden mensen rekening met elkaar en spreken elkaar aan bij excessen,’ laten de Friese gemeenten Dantumadiel en Noardeast-Fryslân bijvoorbeeld weten.
Freek Kraak says
Traditie? Kom nou! In de jaren 50 van de vorige eeuw was die er nog niet, hoor! Toen kon je naar het vuurwerk van de Gemeente, bijvoorbeeld in Helmond! Graag deze traditie terug en de rest verbieden! Wel nog een financieel gebaar naar de legale vuurwerkhandelaren s.v.p.