Vanaf 1 juli geldt de nieuwe Wet seksuele misdrijven. Hiermee zijn slachtoffers van seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag beter wettelijk beschermd. Ook seksuele intimidatie is strafbaar, online of op straat. Rotterdam, Utrecht en Arnhem handhaven hier vanaf nu op, in een proef voor de aanpassing van de bevoegdheid van boa’s.
Seksuele intimidatie in het openbaar, ook wel straatintimidatie genoemd, is met de Wet seksuele misdrijven strafbaar. Gemeenten zijn al jaren bezig met het tegengaan van deze vorm van intimidatie, de nieuwe wet moet hierbij helpen. Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) hebben alleen nog niet de bevoegdheid tot het opsporen en handhaven van de nieuwe strafbaarstelling. Dit ligt vooralsnog bij de politie, maar het is de bedoeling dat dit ook een taak van gemeenten wordt.
Proef boa’s
Daarom loopt er vanaf 1 juli een proef in de gemeenten Rotterdam, Utrecht en Arnhem. Een aantal boa’s kreeg een specifieke training en de bevoegdheid van het openbaar ministerie om op seksuele intimidatie te handhaven. Opleiders van gemeente Rotterdam trainden de boa’s van die 3 steden. Zij kunnen seksuele intimidatie herkennen, opsporen en kunnen er proces-verbaal van opmaken. De proef duurt waarschijnlijk minimaal een jaar.
Nieuwe instrument
‘Met de komst van de nieuwe wet wordt duidelijk een norm gesteld,’ aldus burgemeester van Utrecht Sharon Dijksma. ‘Seksuele straatintimidatie kan niet en is enorm vernederend of kwetsend voor degene die het overkomt. Utrecht heeft zich de afgelopen jaren hard gemaakt voor de strafbaarstelling. Ik ben blij dat we hiermee, in combinatie met handhaving door onze boa’s, nieuwe instrumenten hebben.’
Rotterdam voorop
In Rotterdam houden 13 getrainde handhavers met gerichte acties straatintimidatie in de gaten. Bekende voorbeelden zijn nafluiten, naroepen, sissen, staren of ongepaste opmerkingen maken. Als het gedrag seksueel getint is en degene aan wie het gericht is zich er onveilig door voelt, is dat seksuele intimidatie.
Met de proef wordt geprobeerd om meer daders voor de rechter te krijgen. En uiteindelijk om te zorgen dat dit gedrag afneemt, aldus de gemeente. ‘Het is niet voor niks dat Rotterdam vooropgaat in deze proef. In de stad was seksuele intimidatie in 2018 al even strafbaar. Toen viel dat onder plaatselijke wetgeving. Nu is seksuele intimidatie landelijk verboden.’ Het gerechtshof in Den Haag bepaalde destijds dat het lokale verbod niet rechtsgeldig was.
Geen verplichting
Na afloop van de pilot bekijkt het ministerie van Justitie en Veiligheid of boa’s in het algemeen de bevoegdheid kunnen krijgen om op seksuele intimidatie te handhaven en wat daarvoor nodig is. De bedoeling is dat de lokale driehoek bepaalt of boa’s daarop in de gemeente worden ingezet. Dit zal dus een extra mogelijkheid voor gemeenten kunnen zijn, maar geen verplichting.
Op heterdaad
Verwacht wordt dat de meeste handhaving van seksuele intimidatie op straat op heterdaad gebeurt, of als getuigen het gedrag zien en melden. Ook is handhaving mogelijk met gebruik van camerabeelden van cameratoezicht door de gemeente. De bedoeling is dat meldingen van seksuele intimidatie helpen in kaart te brengen. Handhavers kunnen bijvoorbeeld bij veel meldingen op bepaalde locaties gerichte acties doen.
Overtreding
Seksuele intimidatie in het openbaar is strafbaar als overtreding tegen de openbare orde en niet als misdrijf. Daardoor worden bepaalde opsporingsbevoegdheden die alleen bij misdrijven kunnen worden toegepast niet ingezet. Zoals het opvragen van camerabeelden van derden. Maar wel mogen dus beelden van cameratoezicht op grond van de Gemeentewet worden geraadpleegd. Dat seksuele intimidatie geen misdrijf is betekent ook dat schuld en opzet niet bewezen hoeven te worden. Dit faciliteert volgens de wet de handhaving.
Preventie
Naast handhaving zijn preventie, voorlichting en bewustwording belangrijk om deze problematiek integraal aan te pakken. Er zijn volgens het ministerie ‘gemeenten die nu al heel actief zijn op dit terreingebied en die duidelijk de norm stellen dat seksuele intimidatie niet acceptabel is’. Binnen het programma Veilige Steden zetten 20 gemeenten zich extra in voor de veiligheid van vrouwen en meisjes.
K. Tsolakidis says
Ik vraag mij af of dit echt zo’n groot probleem is? Daarnaast is het al duidelijk dat het hier alleen gaat over mannen naar vrouwen, andersom is blijkbaar maatschappelijk wel geaccepteerd? Er wordt al met 2 maten gemeten, social media staat er vol van. Zie het verschil met een vrouwelijk journalist die belaagd wordt door een man of mannen, wordt zwaar veroordeeld, en terecht. Echter een mannelijke journalist door een vrouw of vrouwen, lachen gieren brullen, geen probleem, het zijn maar vrouwen, die doen niemand kwaad.
Lees dit?:
“Dat seksuele intimidatie geen misdrijf is betekent ook dat schuld en opzet niet bewezen hoeven te worden”.
Alle mannen vogelvrij?
“Ook is handhaving mogelijk met gebruik van camerabeelden van cameratoezicht door de gemeente”
Daardoor worden bepaalde opsporingsbevoegdheden die alleen bij misdrijven kunnen worden toegepast niet ingezet. Zoals het opvragen van camerabeelden van derden. Maar wel mogen dus beelden van cameratoezicht op grond van de Gemeentewet worden geraadpleegd.
Hoe kun je dit op een legale manier doen, of gaat dit nu dus misbruikt worden?
Kan mij niet voorstellen dat dit goed gaat.