De steunmaatregelen tegen energiearmoede deden de afgelopen 2 jaar hun werk en huishoudens bespaarden ook zelf op energie. Dat concluderen onderzoeksinstituut TNO en het CBS in een gezamenlijk onderzoek. In de gemeentelijke strijd tegen energiearmoede blijkt energiehulp met lokale inbedding het meest effectief.
In 2023 kampten ongeveer 400.000 huishoudens met energiearmoede. Dat zijn 70.000 huishoudens meer dan in 2022. Het aandeel huishoudens met energiearmoede was wel duidelijk lager dan in de jaren 2019 tot en met 2021. Volgens TNO zou de energiearmoede een stuk hoger geweest zijn zonder de steunmaatregelen van de overheid en de energiebesparing die huishoudens zelf uitvoerden. Dat concludeert het onderzoeksinstituut samen met het CBS in hun rapport Energiearmoede in Nederland.
Energietoeslag en prijsplafond
In 2022 en 2023 konden huishoudens met een laag inkomen energietoeslag via de gemeente aanvragen. Ook werd in 2023 een prijsplafond ingevoerd voor energie. Volgens het onderzoek hadden ongeveer 400.000 huishoudens in 2023 te maken met energiearmoede, dat is 4,8 procent van alle huishoudens in Nederland.
Ook zijn er vanuit gemeenten isolatiemaatregelen voor woningen en andere manieren van hulp bij de energierekening. Zonder de maatregelen zouden volgens TNO en het CBS naar schatting 10,7 procent van de huishoudens zijn getroffen. ‘Dat wil zeggen dat bijna 500.000 huishoudens zijn behoed voor energiearmoede.’ In 2019 bedroeg de energiearmoede nog 8,6 procent.
Niet bekend
Daarnaast waren er in 2022 naar schatting ook 116.000 huishoudens (1,4 procent) waarvan de energiearmoede niet bekend is. Het gaat hierbij om huishoudens die bijvoorbeeld de verwarming heel laag zetten om zo de energierekening betaalbaar te houden. In 2021 ging dit om 80.000 huishoudens.
Corporatiewoningen
Ruim tweederde (65 procent) van de huishoudens met energiearmoede woont in een corporatiewoning, zo blijkt verder uit het onderzoek van TNO en en het CBS. Bijna een kwart (23 procent) huurt een huis van een particuliere eigenaar en ongeveer 12 procent bezit een koopwoning. Eenpersoonshuishoudens en eenoudergezinnen zijn flink oververtegenwoordigd bij de huishoudens met energiearmoede.
Deze vorm van armoede kwam in 2023 naar verhouding het meeste voor in de regio’s Noordoost Groningen en Zuid-Limburg en in de steden Rotterdam, Den Haag, Arnhem en omgeving, Almelo en Enschede. CBS en TNO brengen met een interactieve kaart de energiearmoede in beeld per gemeente en gemeten over de tijd.
Meest effectief
TNO deed recent ook onderzoek naar de meest effectieve energiehulp voor inwoners. Veel gemeenten helpen bewoners met de inzet van energiecoaches-, fixers en adviseurs. Een van de conclusies is dat energiehulp de grip van bewoners op de energierekening verbetert. Voor verbetering van de bredere leefsituatie zoals wooncomfort en gezondheid, is lokale inbedding van de energiehulporganisatie en tijd en aandacht voor de bewoner nodig.
Energiehulporganisaties die langer dan 5 jaar actief zijn, verbeteren het wooncomfort en de fysieke en mentale gezondheid gemiddeld genomen het beste. Ook verminderen deze organisaties de financiële zorgen en de eenzaamheid van inwoners. Meerdere en langere bezoeken van de zogenoemde energiehulpen dragen bij aan de verbetering van wooncomfort, de fysieke gezondheid. Ook bevordert het duurzaam gedrag. Bijvoorbeeld omdat energiehulpen de ruimte en tijd krijgen om hulp af te stemmen op de behoeften van bewoners. Daarnaast is voor blijvende gedragsverandering regelmatige feedback van belang, wat door meerdere bezoeken ook mogelijk wordt gemaakt, zo is de redenatie.
Aanbevelingen
TNO komt naar aanleiding van dit onderzoek met 3 aanbevelingen. De eerste is dat gemeenten het mogelijk moeten maken voor aan energiehulporganisaties om zich meerdere jaren te vestigen. Zodat zij intensieve en structurele hulp kunnen bieden aan inwoners. Het tweede is het creëren van lokale werkgelegenheid, door de inzet van vrijwilligers en het begeleiden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het laatste advies luidt: bevorder samenwerking tussen woningcorporaties en energiehulporganisaties.
‘Lokale initiatieven cruciaal’
De organisaties binnen het programma Lokale Energiemoedeaanpak (LEA), een samenwerkingsverband van FIXbrigade Nederland, Energie Samen en Energiebank Nederland, reageerden verheugd op dit onderzoek van TNO. Zij hebben als doel om samen met lokale sociaal-maatschappelijke initiatieven en gemeenten de energiearmoede in Nederland structureel aan te pakken.
Volgens LEA draait energiearmoede om meer dan financiële zorgen en omvat het ook problemen als slecht geïsoleerde woningen, gezondheidsrisico’s en sociaal isolement. Een effectieve aanpak moet al deze aspecten meenemen. ‘Lokale initiatieven zijn cruciaal in deze strijd.’ Zij werken met ‘een landelijke aanpak aan de lokale situatie’, gebaseerd op langdurige samenwerking met lokale gemeenschappen en organisaties.
Uit eerder onderzoek van TNO naar de aanpak van energiearmoede bleek dat gemeenten landelijke regie missen bij de uitvoering van hun beleid.
Zou de vraag waarom energie zo duur is en of dat zo moet blijven niet eens beantwoord moeten worden?
https://www.ninefornews.nl/?zoeken=energieprijzen
https://indepen.eu/hoe-lang-duurt-de-co2-dictatuur-nog-en-is-dat-inmiddels-strafbaar/
https://opiniez.com/?s=energieprijzen&asl_active=1&p_asl_data=1&customset%5B%5D=post&asl_gen%5B%5D=excerpt&asl_gen%5B%5D=content&asl_gen%5B%5D=title&asl_gen%5B%5D=exact&qtranslate_lang=0&filters_initial=1&filters_changed=0