Bewoners die gezamenlijk hun woningen verduurzamen zijn actiever in hun omgeving en ontmoeten meer buurtgenoten. Dat blijkt uit onderzoek van LSA bewoners. Ook zijn deze verduurzamingsprojecten effectief: 95 procent neemt daadwerkelijk maatregelen zoals isolatie en zonnepanelen.
Gezamenlijk optreden bij het verduurzamen van woningen kent verschillende voordelen. Bewoners kunnen zo de kosten per woning omlaag brengen. Daarnaast krijgen ze makkelijker toegang tot fondsen en kunnen meer mensen deelnemen aan de energietransitie. Nu blijkt ook dat de gezamenlijke verduurzamingsprojecten bijdragen aan sterkere lokale gemeenschappen, aldus het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners (LSA).
Buurtenergie
De organisatie ondersteunt deelnemende bewonersgroepen met het programma Buurtenergie bij het nemen van allerlei technische, sociale en administratieve horden. Zo krijgen ze bijvoorbeeld een procesbegeleider. Om inzicht te krijgen in hoeverre dit bijdraagt aan een inclusieve energietransitie deed LSA onderzoek onder de bewonersgroepen.
Buurthuis van belang
Meer dan 85 procent van de deelnemers geeft aan dat samen verduurzamen het meest logisch is op de schaal van een straat, huizenblok, dorp of buurt. En dus niet op het niveau van een wijk of stad. Buurthuizen blijken een belangrijke rol te hebben. Zo’n 83 procent van de mensen geeft aan een buurthuis te gebruiken voor de uitvoering van energiemaatregelen.
Meer ontmoetingen
Een flink aantal van de deelnemende inwoners geeft aan veel meer ontmoetingen te hebben met buurtgenoten die ze al kenden (65 procent). En ook met buurtgenoten die ze nog niet kenden (73 procent). Daarnaast geeft 6 op de 10 deelnemers aan een groeiend aantal actieve betrokken buurtgenoten rond hun project te zien. Bijna de helft heeft meer activiteiten van de energiecollectieven te hebben ondernomen na het starten met gezamenlijke verduurzaming.
Effectief bij uitvoering
De positieve sociale effecten van verduurzaming gaan hand in hand met de uitvoering, zo blijkt: 6 op de 10 mensen heeft het afgelopen jaar met Buurtenergie een energieproject gerealiseerd. Nog eens 32 procent geeft aan dit binnen een jaar alsnog te doen, zowel huurders als kopers.
Huurders en eigenaren
Gezamenlijk verduurzamen is geschikt voor wie een eigen woning heeft en voor wie huurt. Voor huurders heeft gezamenlijk verduurzamen overigens een bijkomend voordeel: het draagt bij aan een sterkere onderhandelingspositie. Zo meldde 64 procent van de deelnemers dat zij door een energiecollectief te vormen bij woningcorporaties als serieuzere gesprekspartner worden gezien.
Sleutel tot succes
Van de deelnemers gaf 81 procent aan dat de procesbegeleiding veel of zeer veel bijdroeg aan het halen van de geformuleerde doelen van de bewoners. Annerike Hekman, projectleider energietransitie bij LSA bewoners licht toe: ‘Ook al lijkt het van buiten op een technisch vraagstuk, de energietransitie is in de eerste plaats een sociaal proces, zeker als je iedereen op lokaal niveau een goede kans wil geven om mee te doen, op de manier die ze willen.’
De organisatie werkt daarom vanuit de wensen van bewoners. ‘Juist door goed te luisteren en aan te sluiten, zien we dat gemeenschappen groeien. Ook nadat de zonnepanelen geïnstalleerd zijn, blijven mensen elkaar opzoeken, voor de gezelligheid, of voor een gezamenlijke tuin, bijvoorbeeld.’
Niet zonder tegenslag
Het gezamenlijk optrekken gaat overigens niet overal zonder tegenslag. Zo’n 57 procent van de deelnemers geeft aan dat gezamenlijk verduurzamen niet of in lage mate resulteert tot beslissingen waar iedereen achter staat. De organisatie ziet dat ook in de praktijk, zo staat in het onderzoek. ‘Veel collectieven zijn in realisatiekracht afhankelijk van andere stakeholders, zoals de gemeente of de woningcorporatie. Dan kan je bijvoorbeeld zoals een VvE in Rotterdam alles samen hebben besloten en de leveranciers klaar hebben staan, toch zitten te wachten op één vergunning van de gemeente. Of bijvoorbeeld en bewonersgroep in Arnhem waar gewekt is aan een collectieve aanpak voor de buurt. Daar kan nu een groep bewoners niet meer meedoen omdat de subsidievoorwaarden per jaar veranderen en hun WOZ-waarde ineens niet meer in de subsidie past.’
Geef een reactie