Hoe bereik je inwoners die risico lopen op energiearmoede, zodat ze niet verder in de knel komen? Het Regionaal Energieloket (REL) testte samen met gemeenten 4 manieren.
Huishoudens met een laag inkomen lopen nog steeds een groter risico om in energiearmoede te vervallen, zo berekende TNO. Het aantal Nederlanders dat door de stijgende energieprijzen in de problemen komt, kan zelfs groter worden dan in 2023. Zonder steunmaatregelen kunnen meer huishoudens in de knel komen.
Verbruik omlaag
Verschillende gemeenten werken daarom samen met het REL om kwetsbare huishoudens hierbij te ondersteunen. In de afgelopen periode zijn er in pilots op verschillende plekken verschillende slimme, vernieuwende projecten getest. Om zo te ontdekken wat werkt voor het blijvend omlaag brengen van het energieverbruik en het wegnemen van drempels voor verduurzaming.
De meest succesvolle pilotprojecten worden nu breder uitgerold en zijn klaar voor landelijke inzet, ‘om zo een hefboom te zetten onder de energietransitie,’ aldus REL.
Kruipruimtes isoleren
Het eerste project behelst de kruipruimte. Een veelvoorkomende reden dat inwoners geen vloer- of bodemisolatie nemen, is puin in de kruipruimte, aldus REL. Puin verwijderen uit een kruipruimte is geen simpele klus. Het puin moet via een kruipluik uit de kruipruimte getild en afgevoerd worden. Veel isolatiebedrijven bieden deze dienst daarom niet aan.
Om bewoners te ondersteunen halen energiefixers deze ruimtes leeg, zodat de kruipruimte alsnog geïsoleerd kan worden. In de gemeente Den Haag zorgde dit er tot nu toe voor dat 49 bewoners hun vloer isoleerden die dat anders niet hadden gedaan. ‘Er is een gebrek aan mensen die hun handen vuil willen maken, bijvoorbeeld voor het leeghalen van kruipruimtes of het opruimen van zolders als voorbereiding op isolatiewerkzaamheden,’ licht Jan-Willem de Vries toe, projectleider Energiearmoede bij Regionaal Energieloket. ‘Door fysiek aanwezig te zijn en klussen uit handen te nemen, betrekken we inwoners die via traditionele kanalen lastiger te bereiken zijn én nemen we drempels voor verduurzaming weg.’
Waterzijdig inregelen
Daarnaast is in ongeveer 80 procent van alle Nederlandse woningen de verwarming niet optimaal ingesteld. Hierdoor verbruiken bewoners meer aardgas dan nodig, worden kamers niet goed warm en is de levensduur van de verwarmingsinstallatie korter. Hulp bij het inregelen van een verwarmingssysteem bespaart flink: een bewoner kan tot 15 procent op gasverbruik besparen door de radiatoren waterzijdig in te regelen. REL werkt voor deze aanpak samen met lokale en landelijke installatiebedrijven.
Vocht- en schimmelaanpak
Een andere aanpak in de strijd tegen energiearmoede draait om schimmel. Bijna een kwart van alle Nederlandse woningen heeft namelijk schimmel. Dat zorgt voor een ongezond binnenmilieu en een lager wooncomfort. Verhuurders hebben niet altijd grip op het probleem, bijvoorbeeld door verstoorde communicatie met bewoners.
Bewoners weten op hun beurt niet goed hoe ze om kunnen gaan met vocht- en schimmelproblemen. Om deze laatste groep te helpen, inventariseren REL-klussers of er een schimmelprobleem is in de woning en wat de mogelijke oorzaken en oplossingen zijn. Daarnaast wordt de schimmel verwijderd waar mogelijk. Ook krijgen bewoners tips om problemen in de toekomst te voorkomen of aan te kaarten bij de verhuurder. Op dit moment worden 183 mensen intensief geholpen door de organisatie. Bij hen veroorzaakt de schimmel een ongezonde situatie in de woning.
Deur-aan-deur activatie
Niet alle bewoners zijn te bereiken via klassieke communicatiekanalen, zoals een brief. Post wordt soms niet geopend, of mensen geloven dat hun woning al helemaal duurzaam is. Een manier om deze groep alsnog te bereiken en overtuigen is persoonlijk contact, zo blijkt. Eerdere acties, waarbij ambassadeurs van Regionaal Energieloket langs de deuren gaan, zorgden gemiddeld voor ongeveer 30 extra inschrijvingen voor een verduurzamingsactie per dag.
Eerder trokken trouwens ook de energiefixers van het REL een jaar lang langs de deuren om kleine energiebesparende maatregelen te treffen bij huishoudens die energiearmoede ervaren. De lessen die ze op communicatiegebied toen leerden, zijn gebundeld tot 7 praktische en effectieve tips.
Opkomst VvE
Ook voor verenigingen van eigenaren, die vaak te maken hebben met desinteresse of gebrek aan draagvlak voor verduurzaming, blijkt de aanpak te werken. Energieambassadeurs gingen langs de deuren om leden persoonlijk te enthousiasmeren en activeren voor VvE-vergaderingen en voor het treffen van maatregelen.
In pilotprojecten ging de participatie in vergaderingen gemiddeld van 30 procent naar 70 procent aanwezigheid. Om in VvE’s knopen te kunnen doorhakken, is een opkomst van minimaal de helft van de leden nodig.
Middelen voor uitvoering
De uitvoering van deze projecten kan betaald worden vanuit de Spuk Energiearmoede en Lokale Aanpak Isolatie. Recent werd bekend dat gemeenten 2 jaar langer de tijd krijgen om energiearmoede aan te pakken via de specifieke uitkering. Voor de inrichting van een energiefonds is de komende 2 jaar 120 miljoen euro gereserveerd.
Geef een reactie