Na het bepalen van strategische beleidskeuzes is het tijd om te kiezen hoe het beleid voor maatschappelijke voorzieningen wordt uitgevoerd. “Hiervoor is een portefeuillestrategie onontbeerlijk.”
De zeven stappen staan beschreven in de publicatie Reisgids maatschappelijke voorzieningen van het samenwerkingsverband Bouwstenen voor Sociaal. “De stappen zijn niet eenmalig”, schrijven Maartje van Dalen van Aestate en Rinald van der Wal van bbn adviseurs. “In feite is het opstellen van een strategie en het herijken daarvan een continu proces genoemd: portefeuillesturing.”
Stap 1: Breng de toekomstige huisvesting in kaart
Wie komt in je gemeente ondernemen of wonen? Ja, dat is een logisch startpunt. Wat voor huisvesting is dan wenselijk en waar moet worden gebouwd? Welke faciliteiten zijn nodig? Dat soort vragen moeten eerst maar eens worden beantwoord.
“Om deze vragen te beantwoorden zijn gesprekken met bewoners, politiek, beleidsmakers en gebruikers nodig”, staat in het boekje.
2: Breng de bestaan portefeuille in kaart
Het gaat om algemene (NAW) gegevens, financiële eigenschappen, maatschappelijke resultaten, de technische conditie van het vastgoed, et cetera. “Wanneer deze invalshoeken worden gebruikt om een strategische beoordeling van de gebouwen te maken, ontstaat een overzicht van de kwaliteit van de portefeuille.”
3: Bepaal het aanbod door een match tussen de vraag en de huidige voorraad
Door stap 1 en 2 met elkaar te verbinden krijg je kijk op de mogelijke mismatch tussen het vastgoed en de maatschappelijk opgave van de gemeente. “Daarbij ligt het voor de hand om gebouwen die vanuit de strategische analyse het beste kunnen worden afgestoten ook daadwerkelijk af te stoten”, schrijven Van Dalen en Van der Wal.
“Bij het bedenken van oplossingsrichtingen wordt ook de beschikbare ruimte in gebouwen die niet in eigendom zijn bij de gemeente betrokken. Zo ontstaan meerdere oplossingsrichtingen, of varianten.”
4: Toets de varianten op financiële haalbaarheid
Tijdens de volgende stap kunnen de varianten worden getoetst op financiële haalbaarheid. Door te kijken naar de kosten voor beheer en exploitatie en de mogelijkheden en risico’s moet een integraal afwegingskader ontstaan.
5: Kies de meest optimale variant
Toets de varianten ook langs een niet-budgettaire meetlat, is het advies. Het gaat dan om politieke haalbaarheid, tijd, de verhouding tussen eigendom en huur, et cetera. Ook deze factoren bepalen de keuzen.
6: Maak een huisvestingsplan
“Aan de hand van de portefeuillestrategie kan vervolgens een huisvestingsplan worden opgesteld dat beschrijft welke ingrijpen in de tijd nodig zijn om te komen tot de gewenste situatie”, stelt de publicatie. “Hieruit ontstaan vervolgens deelprojecten die nader gedefinieerd worden voordat ze uitgevoerd worden.”
7: Stuur bij waar nodig
Een monitorplan is noodzakelijk. Dit omdat het sturen in cirkels gaat. Het kan altijd weer nodig zijn om de plannen aan te passen als de praktijk daarom vraagt.
Geef een reactie