Er zijn een heleboel middelen om bewoners te betrekken bij nieuwe plannen. Van tentoonstelling tot inspraakavond en van een burgerpanel tot de methode ‘snelkookpan’. Deze gemeenten pakten het anders aan.
Virtuele wandeling
De gemeente Bergen heeft bewoners (en ondernemers) op verschillende manieren betrokken bij het project ‘Mooi Bergen’ voor herinrichting van het dorpscentrum. Onder andere met een klankbordgroep waarin verschillende bewonersverenigingen zitting hebben, en een meedenk- en tekengroep met daarin inwoners en een stedenbouwkundige als het gaat om de inrichting van openbare ruimte. Ook als er bijvoorbeeld een keuze voor een architectonisch ontwerp moet worden gemaakt, kan het team van experts worden aangevuld met bewoners.
Inmiddels heeft de gemeente een ontwerp gemaakt voor een nieuwe dorpskern waarbij aanpassingen zijn gemaakt na inspraakreacties van inwoners en belanghebbenden. Denk aan snelheid van het autoverkeer, de doorstroom op een bepaald kruispunt en de verkeersveiligheid bij het bevoorraden van winkels. Van het ontwerp, waarbij er sprake is van een gedeelde ruimte voor auto, fiets en wandelaars, is een virtuele wandeling gemaakt. Bewoners kunnen in de plaatselijke bibliotheek door middel van virtual reality een visuele tour maken door het nieuwe ontwerp en zo alvast bekijken hoe de herinrichting eruit komt te zien en welke van hun aanpassingen zijn meegenomen.
Over de inspraak van bewoners zegt wethouder Odile Rasch op de site van het project: ‘De wensen en zorgen van inwoners hebben we opgepakt en verwerkt tot een Bergense variant op het Shared Space-principe. Zo wordt het centrum een veel fijner gebied om te wandelen, te winkelen en verblijven.’ En over het maken van de wandeling: ‘Het is echt een hele leuke ervaring!’
Inspiratiedag, kaartspel en burgerjury
In veel andere gemeenten gebeuren ook inspirerende zaken als het gaat om bewonersparticipatie. Zo organiseerde de gemeente Houten samen met een duurzaamheidsfonds een inspiratiedag op het gebied van duurzame energie met interactieve lezingen, workshops, films, stemrondes (het publiek kreeg een stemkastje om hun mening te laten horen) en een markt. Met als doel belanghebbenden mee te kunnen laten praten, denken en doen over de verduurzaming van de gemeente.
In de Handreiking ‘In gesprek met inwoners’ (een uitgave in het kader van ‘de Verkenningen Transformatie Sociaal Domein’, een programma van het Rijk en de VNG, november 2015) staan veel voorbeelden en verschillende praktische tips van andere gemeenten. Zo gingen in Haarlem een tijd geleden inwoners met elkaar in gesprek over maatschappelijke vraagstukken aan de hand van een kaartspel dat speciaal werd ontwikkeld en maakte Rotterdam regelmatig gebruik van een burgerjury.
Over de houding van de gemeente Bergen jegens haar inwoners valt wel iets meer te zeggen dan dit ongenuanceerde stukje. Ik ken geen enkele Noordhollandse gemeente waar overheid en burgers zo vaak en zo heftig met elkaar in de clinch liggen.