De inzet van lokfietsen door politie en gemeenten wordt mogelijk toch niet juridisch beperkt. De Hoge Raad heeft bepaald dat het gerechtshof in Den Bosch de zaak van een op deze manier opgespoorde verdachte ten onrechte niet-ontvankelijk heeft verklaard.
Lokfietsen worden in veel plaatsen ingezet om fietsendieven op te sporen. De tweewielers zijn voorzien van een gps-tracker, waardoor de politie de dief kan opzoeken zodra deze de fiets heeft meegenomen. Dat gebeurde ook in Den Bosch, waar de verdachte ’ineens een mooie fiets zag staan’ bij een speelveldje. Die heeft hij vervolgens gestolen terwijl het ‘niet de opzet van de verdachte is geweest om op die dag een fiets te stelen’, zo redeneerde het hof.
Op idee gebracht
De Hoge Raad bestrijdt dat er onder deze omstandigheden geen sprake meer kan zijn van een eerlijk proces. ‘De enkele omstandigheid dat het aantreffen van de zogenoemde lokfiets de verdachte op het idee heeft gebracht deze te stelen,’ zo leest het arrest, ‘maakt het plaatsen van die fiets door de politie om personen die zich schuldig maken aan fietsendiefstal op heterdaad te kunnen betrappen, immers niet ongeoorloofd.’ De zaak is daarom terugverwezen naar het hof, dat er alsnog naar moet kijken.
Juridisch moet onderscheid worden gemaakt tussen enerzijds ‘op het idee brengen’, en anderzijds uitlokken of het ‘creëren van opzet’. Dat laatste mag niet volgens de wet. In deze zaak speelde voor het hof mee dat de fiets op een ongebruikelijke plaats zou hebben gestaan, waar normaal niet veel fietsen te vinden zijn. De advocaat-generaal van de Hoge Raad betwijfelde eerder al of hieraan ‘enig uitlokkend element kleeft’ omdat fietsen in Nederland nu eenmaal ‘overal en nergens’ worden neergezet.
Uitzonderlijke gevallen
Niet-ontvankelijkverklaring van het openbaar ministerie in de vervolging komt overigens slechts in uitzonderlijke gevallen voor. Daarvoor is nodig dat de met de opsporing of vervolging belaste ambtenaren ‘ernstig inbreuk hebben gemaakt op beginselen van een behoorlijke procesorde waardoor doelbewust of met grove veronachtzaming van de belangen van de verdachte aan diens recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak is tekortgedaan’.
Geef een reactie