Foto: ministerie van Binnenlandse Zaken
Bij de Europees Parlementsverkiezing van afgelopen juni is geëxperimenteerd met een kleiner stembiljet. De bedoeling van voormalig minister van Binnenlandse Zaken de Jonge was om bij een succesvolle proef het nieuwe biljet in 2026 landelijk in te voeren. De VNG wijst zijn opvolgster Uitermark hierop in een brief.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) adviseert minister Uitermark om het nieuwe stembiljet landelijk in te voeren en te gebruiken bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2026. ‘Het nieuwe stembiljet is beter leesbaar, toegankelijk, gemakkelijker op en weer uit te vouwen, sneller te tellen en overzichtelijker,’ schrijft de VNG.
Positief
Uit evaluatie blijkt dat kiezers het kleinere stembiljet als gemakkelijk en positief hebben ervaren. ‘Gemeenten en kiezers die aan het experiment meededen lieten weten enthousiast te zijn en niet terug te willen naar het oude stembiljet’. Dat beaamde ook toenmalig minister van Binnenlandse Zaken De Jonge. ‘Als een uitgebreide evaluatie goed uitpakt, dan kan het nieuwe formulier overal gebruikt worden bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2026’, zei hij na het experiment.
Landelijk invoeren
Na de positieve ervaringen pleit de VNG, net als de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken en de Kiesraad, nogmaals voor het versneld opschalen van het experiment. ‘In ieder geval sneller en groter dan de opschaling waar de Kiesraad in haar advies voor pleit. De VNG heeft de sterke voorkeur om in 2026 bij de gemeenteraadsverkiezingen het nieuwe stembiljet landelijk in te voeren en in alle gemeenten met het kleinere stembiljet te stemmen’. Alle partijen willen ook dat de biljetten snel elektronisch kunnen worden geteld.
Intensieve voorlichting
De gemeentekoepel onderstreept dat sommige kiezers nog moesten wennen aan de andere manier van stemmen en dat hier extra aandacht voor moet zijn bij een volgende verkiezing. Het advies aan de minister is om een intensieve voorlichting te starten over het gebruik van het nieuwe stembiljet. En de ongeldige stemmen op het stembiljet – door het stemmen op een te kandidaat met een te hoog nummer – aan te merken als een geldige stem op de lijsttrekker.
Geef een reactie