De meeste nota’s zijn overbodig, is de conclusie. Om werkelijk te bezuinigen moet je niet rapporteren maar handelen. “We barsten van beleid.”
Nota’s te over, ziet de Zeeuw. Eerder al gaf De Zeeuw op Gemeente.nu een nadere toelichting op het rapport Ontslakken van de bij de Actieagenda aangesloten ervaringsdeskundigen. Het goede nieuws: er is wat te doen aan de brij van beleid. “Een van de manieren om deze stapeling van beleid te voorkomen, is door alle richtlijnen, bestemmingsplaneisen, normen en dergelijke op elkaar te leggen”, zei de voorzitter van de actiegroep.
“Het zal veel gemeenten verbazen wat voor een bepaald gebied dan op tafel ligt.”
Inventaris
De Zeeuw geeft wat voorbeelden. “Het groenbeleidsplan, nota geboden toegang, extra brandveiligheidseisen, evenementenbeleid, waterbeleidsplan, beleid externe veiligheid, parkeernota, GSM-mastenbeleid, hondenpoepbeleid, visie openbare ruimte, beleidsregels voor bluswater, bomenbeleid, afvalbeleid, fietsnota, lucht en mobiliteit, beleid bouwhinder, eigen, bovenwettelijke energie-eisen aan nieuwe woningen, visies, et cetera.”
Het advies: “Prioriteer. Beperk regelgeving tot wat echt publieke waarden zijn.”
No nota’s
Gemeenten moeten loslaten. Nieuwe ambities en vooral de angst niet alle risico’s van het ondermaanse te vermijden, hoeven niet te worden geformuleerd als beleidsnota. “Een ongelukje met een wipkip en er komt een veiligheidsnota gemeentelijke speelattributen. De constatering dat er sprake is van leegstaande kantoorgebouwen leidt niet meteen tot overleg met de eigenaren over de vraag hoe een andere functie gefaciliteerd kan worden maar tot een nota kantorenleegstand.”
Wie wil bezuinigen, doet er volgens De Zeeuw beter aan zo min mogelijk nieuwe documenten het licht te laten zien. “De ambtelijke tijd die de organisatie kwijt is aan het toetsen van zelfgemaakte regels is er niet meer en er is steeds minder tijd om nieuw beleid te formuleren. Ook bij ontslakken gaat hem om minder regels, minder toetsing en minder beleid.”
Dit is een systeem van disfunctionele patronen en mechanismen dat zichzelf in stand blijft houden omdat niemand als onderdeel ervan daaruit kan treden om het op afstand als geheel te zien disfunctioneren. Ondanks alle goede bedoelingen van individuele managers en medewerkers. De onmacht die daaromtrent ook binnen het systeem gevoeld wordt leidt tot een algehele gelatenheid waaruit, zéker in tijden van reorganisaties, niemand alleen op staat en tegen de stroom in gaat roeien/roepen. Mensen houden zich juist dan liever gedeisd en bezig. En dat verklaart ‘het motortje’ onder de productie van stapels papier en woorden. Als dat motortje bewust wordt gemaakt zien we de oorzaak van toenemend Mentaal Verzuim afnemen. Door de drastische reductie van faal- en consequentiekosten die dan ontstaat kunnen gemeenten miljoenen euro’s per gemeente vrij krijgen.