De decentralisaties van jeugdzorg, langdurige zorg en begeleiding hebben het financiële risico dat gemeenten lopen vergroot.
Het Centraal Planbureau (CPB) constateert dat gemeenten grotere financiële risico’s lopen door decentralisaties in de zorg. Hierdoor bestaat het risico dat onverwacht hoge zorguitgaven leiden tot bezuinigingen, die binnen het sociaal domein kunnen vallen, maar ook daarbuiten. Het CPB :’Tegelijkertijd bestaat door de decentralisaties het risico dat gemeenten bezuinigen op bijvoorbeeld de ouderenzorg om een eventuele daling van de inkomsten uit het gemeentelijk grondbedrijf op te vangen.’
Hiertoe onderzoekt het CPB in een notitie hoe gemeenten in het recente verleden zijn omgegaan met financiële mee- en tegenvallers binnen het sociaal en fysiek domein. Dit biedt inzicht in de mate waarin en het moment waarop uitgaven in het sociaal en fysiek domein worden gebruikt als financiële buffer.
Relatief bescheiden effect
Uit het onderzoek blijkt dat de lasten ten behoeve van het fysiek en sociaal domein in de onderzochte periode op zichzelf staan. De financiële schokken binnen het sociaal domein werken enkel door op uitgaven binnen het sociaal domein. Hierdoor lijkt de vrees vooralsnog ongegrond dat de uitgaven binnen het fysiek domein verdrongen worden door de decentralisaties van de langdurige zorg, jeugdzorg en de begeleiding naar werk. Maar ook als deze schok in het sociaal domein wordt opgevangen door de uitgaven binnen datzelfde domein te verlagen is er een risico op onderbesteding na een tegenvaller. Hierbij dient opgemerkt te worden dat –vergeleken met de recente decentralisaties- de schokken in het sociaal domein binnen de onderzochte periode relatief bescheiden waren.
Het blijkt dat gemeenten financiële schokken niet opvangen door belastingopbrengsten te veranderen, maar door aanpassing van de lasten of aanpassing van investeringen en uitstaande schuld.
Download hier de CPB notitie ‘Hoe gaan gemeenten om met financiële mee- en tegenvallers’
Geef een reactie