Stap af van de luxe dat ieder overheidsorgaan over haar eigen uitvoeringsorganisaties zou moeten beschikken.
– COLUMN –
Iedereen lijkt er van doordrongen te zijn dat onze overheidsfinanciën weer in het gareel gebracht moeten worden. Waanzin natuurlijk om alsmaar op de pof te blijven leven! Op kosten van onze kinderen. Om die reden zal ons nieuwe kabinet fors gaan reorganiseren in de uitvoering en zullen er een flink aantal efficiencybevorderende maatregelen doorgevoerd gaan worden.
Er zal dus behoorlijk ingegrepen gaan worden in ons overheidsapparaat. Het is immers een publiek geheim dat de stijging van de arbeidsproductiviteit van de overheid achterblijft in vergelijking met de marktsector. En dat is ook helemaal niet zo vreemd als je ziet hoe we dat nog steeds hebben georganiseerd: voor een belangrijk deel nog steeds langs de verticale zuilen van beleidsvelden. En veel minder langs de lijn van de bedrijfsprocessen.
Schaalvoordelen
Als gevolg hiervan mist de overheid de schaalvoordelen die horen bij grote organisaties. Door op elkaar gelijkende processen of delen daarvan op de terreinen beleidsvorming, uitvoering, toezicht of bedrijfsvoering te bundelen, kan er immers een immense slag worden gemaakt. En bijkomend voordeel is dat er op die wijze ook wordt bijgedragen aan een meer integrale dienstverlening en synergetische effecten in die kritische bedrijfsprocessen.
Een vergezicht zult u denken? Helemaal niet. Lees het rapport 19 maar van de Brede Herwaardering van afgelopen april. Daar wordt uitgebreid beschreven hoe je vanuit je bewezen kracht, vanuit je assets, je eigen werkgebied zou kunnen vergroten. Dit alles volgens het motto: ‘laat die organisaties die goed zijn in bepaalde werkprocessen die processen ook breder gaan uitvoeren, voor een groter werkgebied’. Stap dus af van de luxe dat ieder overheidsorgaan over haar eigen uitvoeringsorganisaties zou moeten beschikken.
Voorbeelden
Het Centraal Justitieel Incasso Bureau is goed in het innen van gelden. Dat doet men immers al sinds jaar en dag. Wat is er dan op tegen als het CJIB dat incassoproces voor de gehele overheid gaat doen als een soort van Overheidsincassobureau? Rijkswaterstaat – al meer dan 200 heer en meester in het wegbeheer – zou die rol ook voor de lagere overheden voor haar rekening kunnen nemen.
Een ander voorbeeld is rioolbeheer. Waarom doen gemeentes dat nog zelf en waarom besteden ze dat niet uit aan de Waterschappen? Als je in die sfeer doordenkt dan zou de Sociale Verzekeringsbank – wiens competentie is om heel secuur uitkeringen te verzorgen – ook voor gemeentes de administraties van de bijstandsuitkeringen kunnen verzorgen. Zo zou je deze wijze van denken ook kunnen doorvertalen in bijvoorbeeld levenslijnen: door de wieg-grafregelingen (kinderbijslag, studiefinanciering, AOW) één cluster onder te brengen.
Focus
Ongetwijfeld dat de huidige schaarste ons gaat helpen om over de schaduw van ons eigen koninkrijken te durven springen. Laten we ons daarom focussen op de échte maatschappelijke vraagstukken en daar ons apparaat om heen organiseren. En moet je eens kijken hoeveel winnaars dat oplevert!
Interessant. Maar dan moeten al die gecentraliseerde taken niet leiden tot het verlies van lokale afstemming. En dan zul je heel wat heen en weer contact tussen organisaties moeten doen om die centrale organen aan te sturen.
En verder een iets te hoog Tsjakkaa! gehalte. Wordt ’t niet sterker van.
Verfrissend artikel. Dit geeft energie. Helemaal eens om te denken en te acteren vanuit je bewezen assets, vanuit je opgebouwde kracht. Daar ben je immers steengoed in en dat vindt je dus ook leuk om te doen. Dat kun je dan dus ook verbreden. Voorkomt ook dat we in eindeloze discussies belanden over fusies en zo meer. Wat weerhoudt ons? Ons land verdient het!