Gemeenten doen er goed aan dieper na te denken over participatiedilemma’s. “Er is nog een schat aan sociaal kapitaal aan te boren.”
– Serie dilemma’s van participatie –
Dit is het tweede deel van een serie over dilemma’s die horen
bij de participatie van inwoners, afkomstig uit de publicatie ‘Participatie
ontward’ van kenniscentrum MOVISIE. Met deze week: werken of zorgen?
“De oproep aan weerbare burgers om zich meer in te zetten
voor kwetsbare burgers roept ook het beeld op dat er op dit moment weinig
informele zorg plaats vindt”, schrijven senior adviseur Marjet van Houten en
senior onderzoeker Aletta Winsemius van het kenniscentrum. “Dat is geenszins
het geval.”
Vrijwilligers
Nederland kent volgens de schrijvers juist veel
vrijwilligers die zich inzetten voor mensen die zorg of hulp nodig hebben. Er
zijn ook honderdduizenden mantelzorgers actief. Het boek van het centrum gaat
om de grenzen van participatie, en om de kansen deze te verleggen. “Deze
grenzen worden simpelweg bepaald door het aantal uren in een dag of week.”
De arbeidsproductiviteit moet omhoog. Meer mensen die meer
uren en langer werken. De vraag is: “Hoeveel ruimte zit er nog in de agenda’s?”
Die ruimte houdt niet over voor werkende mensen.
Zijlijn
Toch zijn er mensen die niet werken, om verschillende redenen. MOVISIE
noemt gepensioneerden, nieuwkomers die al tijdens hun inburgeringscursus iets
voor een ander willen doen of mensen die arbeidsongeschikt zijn, zoals jongeren
in de Wajong. “Het is de kunst om zowel aandacht te hebben voor de grote groep
die al op vele manieren participeert als het potentieel aan te boren van die
mensen die – soms tegen hun zin – aan de zijlijn staan. “Er is nog een schat
aan sociaal kapitaal aan te boren.”
Als de overheid stopt met misleiding en verspilling van het geld voor overheidssier, dan zijn al deze misselijkmakende “sociale” praktijken niet nodig. Zolang een regering doorgaat met bezuinigen en meteen daarbij de schatkist nog leger maakt dan er door de bezuinigingen binnenkomt, is dat beleid gedoemd te mislukken. Al meer dan 3 decennia zien we dit verschijnsel van mislukkingen, rijkelijk gelardeerd door de mooiste “sociale spreuken, gezegdes en leuzen. Men neemt uw recht af en buigt het om naar plichten. De overheid is heer en meester in misleiding.
Ook ik ben niet altijd goed te spreken over de overheid, maar de reactie van ‘mijn mening’ is wel erg kort door de bocht. Uiteraard was een staatsschuld voor dit lang overbodig. Toch zien we nu minder jonge mensen die voor meer oude mensen moeten zorgen. Daarbij, vrijwilligerswerk is van alle tijden en vaak ook leuk voor de vrijwilligers zelf. Voor die decennia waarover wordt gesproken hadden we trouwens veel minder sociale voorzieningen.