Naar verwachting komt 15 procent van alle Nederlandse gemeenten binnenkort in flinke financiële problemen vanwege grote verliezen op het grondbezit.
Dat staat in een nog niet gepubliceerd onderzoek van het overlegorgaan Vakberaad Gemeentefinanciën waar het actualiteitenprogramma Nieuwsuur maandag over bericht. In totaal zouden de gemeenten 3,2 miljard euro verlies lijden op de aangekochte gronden, zo staat in het rapport dat Nieuwsuur heeft ingezien. Het Vakberaad Gemeentefinanciën baseert haar conclusies op de jaarrekeningen van alle gemeenten over 2010.
De gemeenten hadden de verwachting dat er veel gebouwd zou worden, en kochten voor hoge prijzen grote stukken grond. Deze waren bedoeld voor woningbouw of regionale industrieterreinen. Door de economische crisis komt er van die plannen niets terecht, en moeten er voor miljarden worden afgeboekt, zo staat in het rapport te lezen.
Van de 415 gemeenten komen er 64 in de financiële gevarenzone vanwege de grote verliezen op het grondbezit, aldus één van de conclusies.
Grondbezit
De financiële situatie van de gemeenten als gevolg van grondbezit ziet er veel somberder uit dan consultantsbureau Deloitte in het najaar voorspelde, aldus Nieuwsuur. Deloitte deed onderzoek voor de VNG en kwam uit op een verlies van 2,4 miljard voor in totaal 35 gemeenten.
Eén van de grotere gemeenten met forse financiële problemen vanwege de grondportefeuille is Apeldoorn, zo stelt het rapport. De stad verliest een kleine 200 miljoen euro op het grondbezit. De gemeente komt vanwege de financieel sombere situatie voor 2012 onder preventief toezicht van de provincie Gelderland.
Preventief toezicht
In heel Nederland komen dit jaar acht gemeenten onder preventief toezicht van hun provincie vanwege de financiële problemen.
De VNG bevestigt maandagavond de trend. ''Het is inderdaad een zorgelijke situatie, omdat de winst op de grondexploitatie deels is bedoeld om allerlei overheidsvoorzieningen te financieren’’, aldus een zegsvrouw. Ze kan echter niet inhoudelijk om het rapport reageren.
Wij hebben hier als kleine gemeente gelukkig (nog) niet veel mee te maken, maar ook wij hebben natuurlijk te leiden onder bezuinigingen. Het is begrijpelijk dat er scherpe keuzes gemaakt moeten worden, daarom vind ik het af en toe raar dat veel gemeenten steeds zelf nog veel beleid van A tot Z zelf bedenken en niet meer van elkaars kennis gebruik maken. Wij maken bijvoorbeeld gebruik van een kennissysteem van Stichting StadSPOORT, daarmee hoeven wij veel zaken niet zelf meer te bedenken wat op zichzelf al een tijdsbesparing oplevert. Wellicht een idee voor gemeenten die het komende tijd financieel zwaarder krijgen..