Websites van gemeenten laten nog vaak te wensen over. Wat steeds vaker het visitekaartje voor de lokale overheid is, blijkt dan geen reclame voor de lokale dienstverlening. Wat kan beter?
De adviezen zijn afkomstig uit een boek dat vandaag wordt aangeboden aan Eurocommissaris Neelie Kroes, en de titel is veelbelovend: Het Geheim van de Overheidswebsite. De auteurs willen de lezers op weg helpen aan de hand van tien vrij logische kernboodschappen.
Top 10:
- Een slechte website kost tijd, geld en is slecht voor je reputatie;
- Neem bij alles wat je publiceert je bezoeker als uitgangspunt;
- Een goede visie op webcommunicatie heeft de logica van de bezoeker als uitgangspunt;
- Een centrale webredactie is de bewezen formule voor kwaliteit;
- Minder content is beter: makkelijker te onderhouden, goedkoper en vooral gebruiksvriendelijker;
- Botsende logica’s zorgen voor veel discussie en ontoegankelijke websites;
- Een website bouwen en onderhouden is een proces en geen project;
- Weet wat je wilt testen en vooral waarom;
- Met testen ben je nooit klaar, het is een continu proces;
- Niet alle producten zijn geschikt voor het dienstverleningskanaal internet.
Eerst dan maar de slechtste website van land. Die van de gemeente Muiden, volgens Overheid.nl. Om de eerste boodschap te begrijpen, is het aan te raden hier even goed naar te kijken. Wat wil je weten en kan je het vinden?
Of dit werkelijk de slechtste website is, daar kan je over discussiëren, maar na een korte verkenning op de site van Muiden is duidelijk dat zij het telefoonverkeer niet sterk zal ontlasten.
“Overheidswebsites scoren slecht op vindbaarheid, toegankelijkheid, gebruiksvriendelijkheid en begrijpelijkheid”, zegt René Notenbomer, die het boek schreef in samenwerking met Wiep Hamstra. “Een website wordt nog te vaak gezien als een project, zonder duidelijk doel. Dit terwijl een goed doordachte website veel oplevert. Tevreden bezoekers en kostenbesparingen.”
Digitale dienstverlening
Dat het beter kan, betekent niet dat alle dienstverlening dan maar online moet gebeuren, benadrukt Notenbomer. Niet iedereen is handig met computers. Sommige producten of diensten zijn te complex voor digitale dienstverlening. “Het aanbod van diensten op overheidswebsites creëert dus niet automatisch een vraag naar het gebruik ervan, wat in schril contract staat met het grote optimisme bij het management van veel overheidsorganisaties.”
Die hoge verwachtingen zorgen veelal voor ingewikkelde en dure websites. Het advies aan webprofessionals is dit optimisme van de bestuurder om te zetten in de randvoorwaarden voor het maken en beheren van een goede website.
Inhoud
Volgens Notenbomer en Hamstra is de content leidend. Logisch, toch gaat het vaak mis. Waarom? De schrijvers vergeten voor wie hun werk is bedoeld, gebruiken lastige taal of maken te lange teksten. Met hulpmiddelen als de Accessibility Leesniveau Tool en Klinkende taal krijg je snel een indicatie van het leesniveau van de bezoekers. “Maar dit zegt niets over de begrijpelijkheid van de tekst.” Stel simpele vragen aan de lezers, is het advies. “Bijvoorbeeld, begrijp je waar deze tekst over gaat.”
En wees ook beducht op teksten die zijn voortgekomen uit ellenlange discussies over de inhoud en voor de lezers een vaag compromis is geworden.
Een andere aanbeveling is te investeren in webbeheer, wat niet voor alle gemeenten een keuze zal zijn. Een centrale redactie in eigen huis kost geld. In tijden van bezuinigingen zal dit overal gebeuren. Hoe dan ook: “Minder content is beter”, zegt Notenbomer. Dit is eenvoudiger te onderhouden, goedkoper en gebruiksvriendelijker.
Webcontent is alleen maar bruikbaar of nodig als het voldoet aan twee vuistregels:
- Het sluit aan bij een belangrijk organisatiedoel
- Het ondersteunt de bezoeker in het uitvoeren van een taak
Testen
Met een website ben je nooit klaar. “Testen helpt je bij het perfectioneren van je website en dus bij het verwezenlijken van je ambities. En dit is een continu proces. Daarbij spelen de vijf kwaliteitscriteria een belangrijke rol:
- Vindbaarheid
- Gebruiksvriendelijkheid
- Toegankelijkheid
- Begrijpelijke
- Houdbaarheid
Zorg er allereerst voor dat je doelgroep je website weet te vinden, is het begrijpelijk advies. “Wat is een artiest zonder publiek?” Search Engine Optimalisation (SEO, of zoekmachineoptimalisatie) kan daarbij helpen. “Voldoe je aan de webrichtlijnen, dan heb je veel basisvoorwaarden voor SEO ook al ingevuld. En kijk ook hoe je eigen zoekmachine werkt.”
Is dit allemaal nieuw? Niet echt. Is blijvende aandacht nodig? Zeker.
Lees meer over eOverheid:
@Henk De ranglijst of Overheidsmonitor is geen graadmeter voor kwaliteit van overheidssites, verre van. Het is eerder een ranglijst om te kijken welke technische applicaties je site heeft. Nou, dat zegt niet zoveel. Het gaat ook (en vooral) om de inhoud. In je voorbeeld over die bouwvergunning laat je dat zien. De content van productencatalogus wordt meestal ergens centraal ingekocht en dat levert in de regel ook geen goede vindbaarheid op. (Om maar ??n criterium te noemen.) In 2007 schreef ik een column hierover, ook ik ontdekte dat aan die websites, bovenaan die ranglijst, van alles af te dingen was. http://tinyurl.com/3gdw2wq
@Willem ICTU doet en deed meer aan ondersteuning dan alleen dit boek uitgeven. Neem: http://tinyurl.com/3y62rza en natuurlijk de servicedesk en quickscan Webrichtlijnen.
@Sandra Overheidsorganisaties krijgen het boek, maar je kunt het ook bestellen bij de uitgever via hetgeheimvandeoverheidswebsite.nl.
In het lijstje van overheid.nl staat de gemeente Den Haag, waar ik woon, ongetwijfeld hoger. Sterker nog Den Haag is nummer 20. Maar bij het intoetsen van de (achterhaalde) term bouwvergunning (ik ben immers burger en ik hou alle veranderingen niet bij) doet Den Haag niets nuttigs. Capelle aan den IJssel – op nummer 1- trouwens ook niet. Die heeft weer wel info over bestemmingsplannen, waarvan de nummer 20 er maar een paar laat zien.
En dan Muiden. Na bouwvergunning zie ik meteen waar de actuele bouwvergunningen of aanvragen daartoe te vinden zijn. De site is ook sneller dan die van Den Haag. Ik kan me niet laten voorlezen en de letters niet groter maken, maar inhoudelijk kom ik verder. Ik kan diverse bestemmingsplannen inzien, al is Capelle verder, evenals bijvoorbeeld Wassenaar nummer 231 al geruime tijd, door per locatie aan te geven welk bestemmingsplan van toepassing is.
KORTOM: lijstjes zijn leuk, maar gaat er ook eens iemand echt kijken waar we komen met gemeentelijke websites?
Goed dat daar aandacht voor wordt gevraagd.
en overheid.nl kan ik me geloof ik niet laten voorlezen; gelden daar geen criteria?
Ik neem aan dat dit een 1 april grap is 🙂 Ren? Notenbomer en Wiep Hamstra presenteren namens ICTU een boek over ‘Het Geheim van de Overheidswebsite’.
ICTU staat in het centrum van de macht als het gaat om de kwaliteit van overheidssites. Waarom hebben niet eerder iets gedaan met hun ‘kennis’?
Ben wel benieuwd of het boek ergens te krijgen is?