Gemeenten willen vooral bezuinigen op hun bedrijfsvoering. Door de inkomsten te verhogen bespaart de lokale overheid slechts vijf procent. Waar is de winst te halen?
Onderzoeker Bruno Steiner ging door 51 begrotingen van
grote, kleine, groeiende en krimpende gemeenten, zowel in de Randstad als
daarbuiten. Ruim 50 procent geeft minder uit. Minder dan de helft verhoogt de
inkomsten en verlaagt de uitgaven. Slechts een gemeente verhoogt alleen de inkomsten. De
resultaten werden gepresenteerd tijdens het jaarcongres van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten (VNG).
Bezuinigingsposten:
- Bedrijfsvoering
- Sociale zaken, zorg en welzijn
- Groen, wegen, verkeer en openbare ruimte
- Sport, cultuur en onderwijs
- Openbare orde en veiligheid
- Wonen, stads- en dorpsontwikkeling en grondexploitatie
- Ozb, belastingen, heffingen en leges
Van alle besparingen moet 61 procent uit de bedrijfsvoering
komen. Overigens is het volgens Steiner niet verwonderlijk dat er flink wordt
gesneden in sociale zaken, zorg en welzijn. “Dat is ook een heel grote post.” Aan
de inkomstenkant valt niet veel te halen. Een verhoging van de inkomsten
dekt maar vijf procent van de bezuinigingen bij de onderzochte gemeenten.
“Interessant, deze resultaten”, riep de wethouder Financiën van
de gemeente Utrechtse Heuvelrug, “maar wat heb ik aan deze informatie in de praktijk.”
Steiner liet weten dat er volgens deze uitkomsten dus nog flink wat halen valt
bij de bedrijfsvoering. “Dat wist ik al”, zei de wethouder. Steiner gaf aan de
algemene kennis te presenteren waarna de volgende sprekers meer vanuit de
praktijk zullen spreken.
Zoetermeer
Wethouder Financien Edo Haan uit Zoetermeer nam het stokje
over, met een inleidend verhaal over het betrekken van de inwoners van
Zoetermeer. “Daar kwamen veel constructieve ideeen uit voort”, zei Haan. Die suggesties? Scherp het Wmo-beleid aan, bijvoorbeeld.
Bezuinig op onderwijs en sport. Ga consequenter handhaven en beboeten, beperk
de gemeentelijke dienstverlening, zoals het sluiten van wijkposten. Dat soort
posten.
Zoetermeer wil niet bezuinigen op het armoedebeleid en de
veiligheid, maar snijdt wel voor 5 procent in de brandweer. In totaal wordt 5
miljoen euro bezuinigd op taken. Op de ambtelijke organisatie moet 7,3 miljoen
worden bespaard. Binnen de ambtelijke organisatie gaan circa 150
arbeidsplaatsen verloren.
Al die arbeidsplaatsen. Kan dat wel? Ja, vindt Haan. Het
verloop is niet een op een gekoppeld aan het uitvoeren van minder taken. De
winst zit vooral in minder interne controle. “Goed is goed genoeg”, zei de wethouder.
Ook op het nieuwe beleid moet de rem. Door overige maatregelen moet dan nog 2,5
miljoen worden gevonden, waarvan 1,4 miljoen op het participatiebudget.
Armoedebeleid
Tegen het einde van de bijeenkomst werd het wat concreter.
Door het zo vaak genoemde maatwerk van gemeenten. Ga dus niet bezuinigen op de
uitvoering van het werk voor een grote groep, stelde econoom Maarten Allers van
Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden, verbonden aan de
Rijksuniversiteit Groningen.
Allers sprak over het activeren van werklozen, ondanks de
armoedeval, dat het soms financieel niet loont om te werken. Het
kabinet bezuinigt vooral door de verlaging van het sociaal minimum om in
aanmerking te komen voor sociale voorzieningen. Dit helpt de uitstroom van
bijstandsontvangers weinig op gang, volgens de econoom.
De uitstroom die juist voor gemeenten zo belangrijk is. Het
advies, andermaal: lever maatwerk. Gebruik de database van LOKOSIM, een
programma om het recht op uitkeringen en regelingen te bepalen. Breng daarmee
in kaart welke inwoners wat voor hulp nodig hebben en stem de uitvoering vervolgens
af aan de hand van die analyse.
Overhead
Uiteindelijk sloot Ferdi van der Berg van adviesbureau
Berenschot de middag af door te wijzen op de mogelijke winst bij de overhead en
werkprocessen bij gemeenten en het werkproces. Er is te veel overhead, blijkt
uit een benchmark van het bureau. Er is dan ook veel controle.
Dat kan effectiever en efficiënter
, ook
als het gaat om de dienstverlening en daar waren de aanwezigen bij het wel mee
eens. De cijfers toonden aan dat er geen statistisch verband bestaat tussen de
overhead, het aantal medewerkers en de prestaties van gemeenten. Op de
bedrijfsvoering en de werkprocessen is best flink te bezuinigen. Hoe dat precies
moet, gaf de adviseur niet weg tijdens zijn presentatie.
http://estevenh.home.xs4all.nl/geonet/zoetermeer/
– Zorgvuldiger omgaan met het nemen van bestuurlijke en planologische risico’s kan veel geld opleveren of uitgaven voorkomen!
– Het verspelen van vertrouwen van de burger is een onderschatte kostenpost.
Het onverantwoord nemen van risico’s en geheime agenda’s kost Zoetermeer veel geld (zie de link):
– Verborgen CO2-leiding door de wijk Oosterheem en onder het toekomstige station Bleizo (zie link) Gedwongen verleggen van een deel van de leiding koste al onnodig 1,5 miljoen Euro.
– Bleizo loopt door deze geheime agenda’s waar zaken worden verstopt onverantwoorde risico’s. Uitgestelde investeringen geschat 1 miljoen euro.
– Sterigenics een gifschandaalin Zoetermeer (uitstoot van 1600 ton ethyleenoxide) . Zoetermeer probeerde met frauduleuze procedures de zaak te legaliseren en de deksel op de beerput te doen.
Tevergeefs: zie commissie de Grave. Sterigenics kreeg nb een vertrekregeling van 450.000 Euro terwijl de waarde van een schadeclaim mogelijk 4 miljoen euro zou bedragen. Die schadeclaim kan bovendien nog op rekening van de gemeente Zoetermeer worden bijgeschreven.
Zoetermeernieuws:
————————–
Dossier CO2: http://www.zoetermeernieuws.nl/search/label/CO2%20schandaal
Dossier Sterigenics:
http://www.zoetermeernieuws.nl/2010/02/links-naar-gifschandaal-berichten.html
Het resultaat is een verstoorde relatie tussen burger en bestuur!
Tsja, 20 jaar geleden bleek wel eens dat er bij het vaststellen van de rekening 2 jaar later, iets meer had gekost dan begroot. Dus is er een gigantisch planning en control circus opgetuigd waar de organisatie nu onder zucht en kreunt.
De kunst is nu om de doelstellingen van de politiek qua kwantiteit en kwaliteit volgens afspraak uit te voeren. Kwestie van vertrouwen en net als in het bedrijfsleven op basis van behaalde resultaten in plaats van mooie plannen. Maar als het vertrouwen geschaad wordt, komt het nadeel van de overheid aan bod. Alles is openbaar, iedereen – ook degene die er geen snars van snapt – mag kankeren en klagen, er is oppositie die garen spint bij het blootleggen van wat “fout” is gegaan en we zien graag dat een al te pendante bestuurder met pek en veren de laan wordt uitgestuurd. De overheid kan volgens mij best goed en zuinig opereren zonder al te veel controle, als die overheid ook maar betrouwbaar en consequent is (of weer wordt).