Die speciale rechtspositie, waarschijnlijk al sinds de invoering van de Ambtenarenwet in 1929 voer voor discussie. Maar is het eigenlijk zo’n aparte status?
Het grote verschil: de ontslagbescherming, volgens advocaat
Maria Bowmer. “Tijdens het dienstverband, maar ook bij een besluit tot ontslag
heeft de werknemer in publieke dienst meer mogelijkheden bezwaar te
maken”, weet Bowmer. “Dit maakt de ontslagprocedure dan ook zeer complex.”
HRM
De advocaat wijst daarna wel op de professionalisering van
de afdelingen HRM binnen de overheid. Als een ambtenaar in vaste dienst
aantoonbaar slecht functioneert, bouwt personeelszaken een dossier op, “net als
bij een gewone werkgever”. De ambtenaar die het oneens is met de visie van zijn
werkgever, moet datzelfde doen en binnen een bepaalde tijd. De dossiers zijn
dan inzet voor een juridisch oordeel.
Bowmer ziet wel dat het proces in de publieke sector hand in
hand gaat met een grotere papierwinkel, en het duurt gemiddeld langer om een ambtenaar
de uitgang te wijzen. “Dat maakt het wel een status aparte.” Tegelijkertijd is
de salarisschaal platter dan in de private sector.
Arbeidsvoorwaarden
Dan de secundaire voorwaarden. “De ambtenarij staat bekend
als een plek waar je veel extra’s krijgt, maar die voorwaarden liggen steeds
meer in de buurt van bedrijfsleven”, meldt Bowmer. Toch is de kinderopvang
beter geregeld, kunnen ambtenaren meer vakantiedagen opnemen en is er
bijvoorbeeld ook meer oog voor een divers personeelsbestand. “Dat is dan waarschijnlijk
waar de vakbonden voor gaan strijden als de rechtspositie wordt afgeschaft.”
Afschaffen dus. Wat zijn de voor- en nadelen? Volgens de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten bevordert het schrappen van de
rechtspositie de mobiliteit op de arbeidsmarkt, ook tussen de publieke en
private sector. Verder kost deze overgang miljoenen, maar zal het op de lange
termijn juist besparingen opleveren.
De mobiliteit op de arbeidsmarkt is lastig in te schatten. Over de
kosten en de baten is meer te zeggen. Volgens onderzoek (PDF) kost het afschaffen van
de speciale rechtspositie tussen de 76 en 245 miljoen euro. Dit vooral door
administratieve kosten en de prijs van opleidingen. De baten liggen tussen de 5
en 7,6 miljoen euro per jaar. Bij de laagste kosten en de hoogste baten duurt
het dus tien jaar voordat de ingreep geld oplevert. In het minst gunstige
scenario duurt het 45 jaar.
Meer over de rechtspositie:
Jan says
@WilleminaWesten Dus als ik het goed lees heb je al 43 ervaring in de WAO zitten. Gelukkig dat een dergelijke regelgeving bestond en je daar gebruik van kon maken. Natuurlijk heb je met zo’n achterliggende ervaring genoeg kennis opgebouwd om onzin uit te kramen en ongenuanceerd enige kreten te slaken. Dat doen alle populisten. De werkelijke praktijk ligt tot hun verbazing dan toch vaak heel anders. Maarre… ambtenaren die kun je wel missen. Doen toch niks anders dan eh.. ziek zijn?
WilleminaWesten says
Geachte heer ‘Stef’,
Als u zo graag onderzoek doet, graag. Ik ben benieuwd of mijn stellingen na uw onderzoek juist zijn. Gevoel zou ik het niet willen noemen, eerder gezon verstand en 47 jaar ervaring op het gebied van de Sociale verzekeringen. Dat begon op 3 juli 1967 met de WAO……..
Stef says
Beste Willemina Westen, sorry, maar wat een kortzichtige reactie. Er hoeft geen onderzoek gedaan te worden, want jij weet precies hoe het zit! Weet allang dat iedereen zo is ingewerkt, er geen enkele verschillen te overbruggen zijn en we momenteel miljoenen verliezen aan wachtgeld. Dus veranderen die handel.
Juist reacties als deze maakt dat ik juist een onderzoek vooraf wil. Dan weet je waar je echt aan toe bent, i.p.v. te vertrouwen op jouw ‘gevoel’. En dan kun je op basis van concrete gegevens over kosten en baten praten, i.p.v. af te gaan op jouw ‘gevoel’. Lijkt me heel wat fijner voor iedereen.
WilleminaWesten says
Als ik de kostenposten van het rapport in ogenschouw neem dan vraag ik me af of deze kosten juist zijn. Aanpassen van de wetgeving kon toch ook bij alle voorgaande stelstelherzieningen? Daar zijn medewerkers dus ervaren in.
Als de wet wordt aangepast dan kan overgangsrecht geregeld worden en dan zijn onderhandelingen met sociale partners overbodig. Reorganisatie van de rechterlijke macht kan geen kwaad en dat de ambtenarenzaken verdwijnen bij de CRvB is alleen maar prettig dan kunnen de achterstanden bij de overige zaken sneller worden weggewerkt. Zo’n rechter is zo ingewerkt in een andere wet. Te laat beslissen kost de overheid immers ook geld. Die besparingen werden niet meegenomen en de kosten worden schromelijk overdreven. De kosten van omscholing lijkt me al helemaal absurd. Iedereen wordt immers geacht de wet te kennen en het leidinggeven aan een werknemer of ambtenaar, sorry maar ik zie geen verschil. Die projectgroepen, tja, soms vraag ik me wel eens af of die wel altijd nodig zijn.
Ik verbaas me er over dat een aantal kostenbesparende zaken onvermeld zijn gebleven, bijvoorbeeld het verzuim (zogenaamd als gevolg van ziekte) bij bepaalde takken van de overheid (UWV en Sociale diensten) is veel hoger dan bij commerci?le bedrijven. Wat denkt u van het jarenlang betalen van wachtgeld aan ministers, staatssecretarissen, wethouders en gemeenteraadsleden? Kortom de kostenbesparing moet vele malen groter zijn.
Als tip geef ik mee: als een onderzoek nodig is, dan is het beter dat door een commercieel bedrijf te laten doen en niet door ambtenaren. Het resultaat zou dan wel eens heel anders kunnen zijn (eigen belang ontbreekt in dat geval)