Demissionair minister de Jonge van Binnenlandse Zaken (BZK) wil hulp in het stemhokje mogelijk maken voor iedereen die hierom vraagt. Er is een nieuw wetsvoorstel in de maak, zodat dit in één keer overal kan worden ingevoerd in 2026. De tijdelijke experimentenwet die gepland was is daarmee van de baan.
Voor veel kiezers is een stem uitbrengen geen vanzelfsprekendheid volgens het ministerie van BZK, terwijl de wens om zélf te kunnen stemmen wel groot is. Nu is stemhulp alleen mogelijk voor wie een lichamelijke beperking heeft en niet zelfstandig kan stemmen. Niet voor wie moeite heeft met lezen of een verstandelijke beperking heeft. Als zij een stembureaulid om hulp kunnen vragen, wordt de drempel voor het gebruik maken van stemrecht lager.
Experimentenwet vervalt
De Jonge wil dat de hulp in het stemhokje voor iedereen beschikbaar is die hierom vraagt. Om dit zo snel mogelijk te bereiken, is een nieuw wetsvoorstel in voorbereiding. De eerder geplande tijdelijke experimentenwet komt hiermee te vervallen. Hierbij kon in een klein aantal gemeenten bij een aantal verkiezingen bijstand in het stemhokje worden uitgeprobeerd.
Toegankelijkere verkiezingen
Na een overwegend positief advies van de Raad van State is opnieuw kritisch naar het doel van deze wet gekeken: het toegankelijker maken van het verkiezingsproces voor iedere kiezer. De demissionair minister van BZK kiest er daarom nu voor om niet eerst in een paar gemeenten het nieuwe systeem uit te proberen, maar in één keer landelijk in te voeren. Het nieuwe wetsvoorstel wordt binnenkort voor advies aan de Raad van State aangeboden.
Minister De Jonge: ‘Ik ben tot de conclusie gekomen dat dit doel eerder bereikt zal worden wanneer de aard van het wetsvoorstel wordt aangepast. Om redenen van inclusie en gelijke behandeling acht ik het namelijk wenselijk om de bijstand in het stemhokje niet eerst in slechts een klein aantal gemeenten uit te proberen, maar in één keer landelijk uit te rollen,’ zo schrijft hij in een kamerbrief. ‘In de oorspronkelijke plannen zou hulp in het stemhokje pas in 2029 mogelijk zijn voor iedereen die daarom vraagt. Dat is niet uit te leggen. We vinden het nodig, daarom maken we een beter wetsvoorstel dat gelijk de Kieswet wijzigt. Als beide Kamers akkoord gaan, kunnen meer kiezers hier al vanaf 2026 gebruik van maken.’
VN-verdrag Handicap
Het wetsvoorstel sluit aan bij het VN-verdrag Handicap en bij de wens van verschillende organisaties, zoals het College voor de Rechten van de Mens. Ook de Kiesraad adviseerde eerder om bijstand door een stembureaulid mogelijk te maken voor kiezers met een verstandelijke beperking. Toegankelijkheid bij de verkiezingen krijgt steeds meer aandacht.
Geef een reactie