Er zijn steeds minder sollicitanten voor de vacature van burgemeester. In 2016 meldden zich gemiddeld 30 belangstellenden. In 2020 en 2021 waren dat er 25 en dat aantal is gedaald naar 18 vorig jaar. Daarom is nu ook een burgemeestersplatform online om belangstellenden voor het ambt aan te trekken.
Dat meldt demissionair minister De Jonge van Binnenlandse Zaken (BZK). In 2023 zijn 36 gemeenten op zoek gegaan naar een burgemeester. Gemiddeld toonden 5 vrouwen en 13 mannen interesse om de ambtsketen om te doen. Het percentage vrouwelijke sollicitanten ligt al jaren rond de 30. Het ministerie van BZK weet niet precies waarom het animo afneemt en doet hier nog onderzoek naar.
Verschillende oorzaken
‘Dit is een trend die we nauwlettend volgen en die verschillende oorzaken kan hebben,’ aldus een woordvoerder. ‘Denk bijvoorbeeld aan de krapte op de arbeidsmarkt die we breder in de samenleving zien. Maar mogelijk ook zaken die te maken hebben met de aantrekkelijkheid van het ambt, zoals toename van agressie en intimidatie richting politiek ambtsdragers.’ Uit het onderzoek moet blijken ‘of en welke gerichte maatregelen we moeten en kunnen nemen’.
Agressie
Burgemeesters krijgen net als andere bestuurders, steeds meer te maken met geweld, intimidatie en ondermijning. Vorig jaar trok minister De Jonge nog structureel 2,5 miljoen euro uit om de beveiliging van lokale en regionale bestuurders, zoals burgemeesters, thuis te verbeteren.
Verder speelt mee dat de polarisatie in de politiek en maatschappij is toegenomen. Burgemeesters behoren boven de partijen te staan, maar maken regelmatig mee dat ze tegen hun zin de politieke hoek in worden getrokken.
Complexer
Ook is het vak van burgemeester door de jaren heen veranderd. Gemeenten krijgen steeds meer taken toebedeeld, staan onder financiële druk en ook andere bestuurlijke en maatschappelijke veranderingen hebben veel invloed. Dat bleek al uit een rapport uit 2020 van de Universiteit Twente.
Het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) stelde in een reactie op het rapport dat het burgemeestersambt weliswaar complexer, maar vooral ook interessanter geworden is. ‘Het is doorontwikkeld tot een meer regisserende, coördinerende rol. Er zijn echter geen grote knelpunten die vragen om vergaande aanpassingen van de aanstellingswijze of het takenpakket van de burgemeester’.
Burgemeestersplatform
Wel probeert het NGB samen met het ministerie van BZK al langer om potentiele burgemeesters te werven en te laten solliciteren. Dat doen ze bijvoorbeeld met trainingen en een speciaal oriëntatieprogramma. Vanaf vandaag is het burgemeestersplatform online met alle vacatures, uitleg over het ambt en ervaringen van burgemeesters.
Geef een reactie