De eerste 70-plussers, naar schatting 240.000, kunnen eind februari al per post hun stem uitbrengen voor de Tweede Kamerverkiezingen, die 17 maart plaatsvinden. Volgende week praat minister Ollongren van Binnenlandse Zaken burgemeesters bij over de verkiezingen.
De eerste groep 70-plussers heeft inmiddels een stempas en een stembiljet thuisgestuurd gekregen, meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken. Omdat ouderen meer risico lopen ernstig ziek te worden van het coronavirus, heeft het kabinet besloten dat 70-plussers per post kunnen stemmen. In totaal gaat het om ongeveer 2,4 miljoen mensen die de komende tijd het stemformulier en de stempas ontvangen. Een poging van de Partij voor de Dieren om ook andere kwetsbare groepen per brief te laten stemmen, sneuvelde vrijdag voor de rechtbank.
De 70-plussers moeten hun briefstem uiterlijk 12 maart opsturen om er zeker van te zijn dat die op woensdag 17 maart binnen is. Pas die dag worden de poststemmen geteld. Gemeenten bewaren ze al die tijd in een beveiligde opslag. Als de betrokkenen meer tijd nodig hebben, kunnen ze hun briefstem ook tot en met 17 maart inleveren bij speciale afgiftepunten.
Maar de ouderen kunnen er ook voor kiezen om toch fysiek naar een stembureau te komen. Met hun stempas krijgen ze dan een gewoon stembiljet, net zoals alle anderen. Om de 70-plussers goed te informeren over de procedure, komt er extra voorlichting.
Stempas meesturen
Het belangrijkst is dat mensen hun stempas meesturen, in de retourenvelop. Het briefstembiljet – waar alle partijen op staan vermeld – moet in een andere, speciaal hiervoor bedoelde envelop worden gestopt. Na het openen van de retourenvelop wordt meteen de stempas eruit gehaald en gecontroleerd. De bijgesloten envelop met het stembiljet gaat direct ongeopend in de stembus. Zo is het stemgeheim gewaarborgd. Als de stempas niet wordt meegestuurd, is de stem dus ongeldig. Dat gebeurde laatst met veel ouderen tijdens een proef in Den Haag.
Op de stempas moet de kiezer een handtekening zetten. Maar als die ontbreekt, bijvoorbeeld als iemand niet in staat is die te zetten, of het vergeet, is in een tijdelijke wet geregeld dat de briefstem toch meetelt. De stem is ook geldig als de betrokkene zich vergist en het stembiljet niet in de aparte envelop doet. Op het stembureau wordt het stembiljet dan – zonder het open te vouwen – in de stembus gedaan.
In de speciale tijdelijke verkiezingswet zijn nog meer maatregelen getroffen om de verkiezingen coronaproof te maken. Zo zijn er al stembureaus open in de twee dagen vóór 17 maart, met name voor (medisch) kwetsbare mensen. Maar ook anderen kunnen er al terecht als ze dat willen. In alle stemlokalen gelden de coronaregels zoals het dragen van mondkapjes en de 1,5 meter afstand.
Bijpraten
Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken praat naar alle waarschijnlijkheid vanmiddag de 25 burgemeesters van het Veiligheidsberaad bij over de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 17 maart. Ze gaat onder meer in op de manier waarop gemeenten deze verkiezingen veilig kunnen organiseren binnen de geldende coronamaatregelen, aldus een woordvoerster van het beraad.
De burgemeesters hebben de minister uitgenodigd voor de bijeenkomst. Niet alle burgemeesters zijn enthousiast over het houden van verkiezingen in coronatijd. Er komen veel mensen in stemlokalen en dat zou besmettingshaarden kunnen opleveren. Kiezers komen misschien ook niet opdagen uit angst voor het virus. Enkele leden van het Outbreak Management Team (OMT) wijzen erop dat de verkiezingen misschien precies tegelijk vallen met de piek van een derde coronagolf. Ollongren zei eerder dat de verkiezingen zelfs op het laatste moment nog afgeblazen kunnen worden als dat nodig is.
Het Veiligheidsberaad wordt maandag ook door justitieminister Grapperhaus ingelicht over het nieuwe maatregelenpakket dat het kabinet dinsdag zal afkondigen. Ze bespreken onder meer of er versoepelingen van de strenge lockdown mogelijk zijn.
Update:
Ollongren schuift maandagmiddag wegens ziekte niet aan bij het Veiligheidsberaad. De burgemeesters zullen nu volgende week maandag met haar praten over het veilig organiseren van de Tweede Kamerverkiezingen in maart, aldus een woordvoerster van het beraad.
Bruls geeft aan dat de afzegging van Ollongren geen effect heeft op de verkiezingen. ‘Die gaan gewoon door. Misschien kunnen we later deze week alsnog digitaal overleggen. Dat komt wel goed.’
Geef een reactie