Inkomen en opleiding zijn van invloed bij het verschil in opkomst voor landelijke en lokale verkiezingen, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Inwoners uit armere buurten maken de gang naar de stembus minder vaak en ook opleidingsniveau speelt hierbij mee.
Het CBS onderzocht het verschil in opkomst tussen de Tweede Kamerverkiezingen en gemeenteraadsverkiezingen. De opkomst voor die eerste ligt meestal rond tachtig procent, voor die tweede komt de opkomst uit op vijftig tot zestig procent. Voor het onderzoek werden de verkiezingen voor de Tweede Kamer van 2017, de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en herindelingsverkiezingen in 2017 en 2018 onder de loep genomen.
Buurten met lage inkomens
Het verschil in opkomst tussen de verkiezingen voor de Tweede Kamer en voor de gemeenteraad is groter als er verhoudingsgewijs meer lage inkomens zijn in een buurt, zo schrijft het onderzoeksinstituut. Mensen met een laag inkomen stemmen sowieso minder vaak en bij hen is het opkomstverschil nog groter.
In een buurt met een groot aandeel hogere inkomens was de opkomst gemiddeld 84,3 procent voor de Tweede Kamer en 59,9 voor de gemeenteraad. In een buurt met meer lagere inkomens was dat 74,5 versus 47,2 procent. Ook als er rekening wordt gehouden met andere zaken zoals opleidingsniveau en leeftijd blijft dit verschil standhouden.
Kleiner opkomstverschil
Hoe meer hoger opgeleiden in een buurt, hoe kleiner het verschil in opkomst tussen de Tweede Kamerverkiezingen en lokale verkiezingen. Zo was dat gemiddeld ongeveer 24 procent. In een buurt met meer lager opgeleiden was dat 28,5 procent . Dit opkomstverschil qua opleiding houdt overigens geen stand als er andere factoren meegenomen worden, zoals inkomen en leeftijd.
Meer partijen
Volgens het CBS valt er nog een aantal zaken op:
- Het verschil tussen beide soorten verkiezingen wordt groter, naarmate er meer partijen meedoen tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Een extra partij kieslijst leidt tot een lagere opkomst, wat zorgt voor een groter verschil.
- De inzet van een extra stembureau zou lonen: het zorgt bij de gemeenteraadsverkiezingen voor een hogere opkomst.
- Ook leeftijd kan een rol spelen in opkomst. Bij de gemeenteraadsverkiezingen leidt een groter percentage 15- tot 25-jarigen of 65-plussers in een buurt tot een hogere opkomst. Een hoger percentage 65-plussers in de buurt gaat verder samen met een kleiner opkomstverschil bij de Tweede Kamerverkiezingen en de verkiezingen voor de gemeenteraad.
- De opkomst bij herindelingsverkiezingen is met 46 procent gemiddeld lager dan bij reguliere gemeenteraadsverkiezingen (56 procent).
Geef een reactie