Over enkele weken wordt het obscuurste onderdeel van ons staatsbestel weer van nieuw zitvlees voorzien: de Eerste Kamer. Overblijfsel van een lang vervlogen feodaal tijdperk.
– COLUMN – Dirk van de Wiel
In 1815 ontstaat het Verenigd
koninkrijk der Nederlanden. Het liefdeloze huwelijk tussen België en Holland,
geëngageerd door het Congres van Wenen. De Belgen eisten een vaste plaats voor
hun adel in het Nederlandse parlement. Daarom werden de Staten-Generaal
gesplitst in een Eerste en Tweede Kamer. Waarbij de adel vanzelfsprekend de
zetels van de Eerste mocht bezetten.
Ergo: we hebben de Eerste
Kamer te danken aan onze zuiderburen. De Belgen! Een volk dat niet bepaald
uitblinkt in staatsrechtelijke degelijkheid. Integendeel. Geen Belg die de
staatsinrichting van zijn eigen land snapt. België is dan ook in verregaande
staat van ontbinding. Straks overleeft de Eerste Kamer het land van haar
bedenkers. Wat onze senaat in dezelfde categorie plaatst als failed state Congo. Eveneens een
staatsrechtelijk bedenksel van onze zuiderburen.
Provinciale Staten
Tegenwoordig is de Eerste
Kamer geen adellijk bolwerk meer. De senatoren worden nu gekozen door een ander
artefact uit feodale tijden: Provinciale Staten. Het wordt de Nederlandse
burger nog steeds niet toevertrouwd direct haar volledige parlement te kiezen. Daarom
bepaalt de verkiezing waarvan de opkomst zelden boven de 50 procent uitkomt wie een
substantieel deel van de Staten-Generaal (75 van de 225 zetels) vormen.
Moet de Eerste Kamer dan afgeschaft
worden? Zeker niet! In tijden van vergrijzing kan de meest eminente
bejaardensociëteit van Nederland natuurlijk niet gesloten worden. Daarbij is
het zonde om de prachtige vergaderzaal van de Eerste Kamer alleen voor het jaarlijkse
Groot Dictee der Nederlandse Taal te gebruiken (hoewel dat het enige moment is
dat burgers oog hebben voor wat er daar gebeurt).
Koningshuis
Alternatief: geef de Eerste Kamer een meer ceremoniële
functie, vergelijkbaar met het koningshuis. De democratische processen worden dan
niet langer verstoord door indirect gekozenen. Maar ’s lands prominente ouderen
behouden wel hun welverdiende hangplek.
Joost says
Slecht beargumenteerd, rancuneus stukje. Als zou het feit dat de Belgen de Tweede Kamer bedacht hebben iets zeggen over de kwaliteit ervan. Even wat objectievere argumenten, graag!
Zoals ook door anderen aangedragen is de Eerste Kamer een ‘rem’ die enige “checks and balances” introduceert in de somt toch erg hyperige besluitvorming van de Tweede Kamer. Een functie die best wel heel handig is, mijn inziens.
Maar akkoord, de verkiezing van de leden kan iets aan verbeterd worden. Maar realiseer je ook daar dat bijv. regionale partijen zo een landelijke stem hebben. En dat is ook wat waard.
Jan says
De Eerste Kamer is, zoals Ton al aangeeft, uiterst nuttig. Echter, de wijze van verkiezing is achterhaald. Directe verkiezing, bijv. twee jaar nadat de Tweede Kamer is gekozen, zou veel beter zijn.
Ton says
Het is maar goed dat er een ‘rem’ is op de wetten die de Tweede Kamer in elkaar knutselt.
Immers, inmiddels is bewezen dat onze volksvertegenwoordigers in de Tweede Kamer geregeld broddelwerk de wereld inslingeren. Zonder de zeef van de Eerste Kamer zou Nederland al snel afglijden naar het niveau van een bananenrepubliek. Dus, mensen, wees blij met een nadenkend instituut als de Eerste Kamer. De leden er van kijken verder dan de waan van de dag!
Le Yo says
“Moet de Eerste Kamer dan afgeschaft worden?” Ja zeker, Dirk van de Wiel. Opruimen die handel! Een volstrekt nutteloos instituut dat geen enkele bijdrage levert aan het landsbestuur.
Voor “hangplek” heb ik dat geld niet over.
Laat ze maar weer aan het werk gaan.
Dat is toch iets van deze regering: doorwerken tot je botten kraken. Zo niet: vrijwilligerswerk in de lokale bejaardenhuizen. Pempertje wisselen en steunkousje aantrekken lukt ze nog wel!
dirk van de wiel says
Vind ik goed Norbert. De vraag is: waarheen? Toch niet Belgi?.
Norbert Jansen says
Als er in Nederland ??n politiek orgaan is dat respect verdient, dan is het de Eerste Kamer wel. Ik weet wel dat het de bedoeling van de columnist is om de zaken op scherp te zetten, maar de badinerende toon van Dirk is misplaatst en onnodig kwetsend. Er is dus maar 1 conclusie mogelijk: Dirk moet weg en de Eerste Kamer moet blijven!
Ploeg says
Ja, zo boeiend was het wel. Ik heb er weer wat van geleerd 🙂
dirk van de wiel says
Ik schaam me diep. Doet me wel goed dat je tot de een-na-laatste (correct zo?) alinea bent gekomen!
Ploeg says
“…voor wat er daar gebeurd.”
Dirk, schaam je!