Met enige regelmaat hoor ik op de autoradio ‘Gute Nacht, Freunde’; de begintune van ‘Met het oog op morgen’. Ik ben dan op de terugweg van een gespreksavond met raadsleden, ergens diep in de provincie. Tijdens dit radioprogramma worden de belangrijkste gebeurtenissen van die dag rustig op een rij gezet en van genuanceerde duiding voorzien.
Allerlei wereldproblemen zoals klimaatverandering, stikstof en biodiversiteit, oorlog in de Oekraïne of in Gaza, komen aan de orde. Onwillekeurig vraag ik mij zo laat op de avond af wat ik eigenlijk heb betekend voor het verminderen van al die ellende. Misschien had ik net zo goed thuis kunnen blijven. Maar nee, ik heb toch zeker wel bijgedragen aan een ordentelijk openbaar bestuur. En dat is belangrijk, want ordentelijk bestuur staat aan de basis van het op een verstandige en duurzame wijze oplossen van problemen.
Ordentelijk bestuur
Maar wat is eigenlijk ordentelijk bestuur? Wel, ik ben niet voor niets jaren actief geweest in de Kiesraad, het begint er mee dat volksvertegenwoordigers en bestuurders op een correcte wijze worden verkozen of benoemd. Vervolgens is het belangrijk dat al die bestuurders zich bewust zijn van hun positie, rol en verantwoordelijkheden en zich daarnaar gedragen. Ze zijn bekend met de instrumenten die ze kunnen benutten en maken daar op gepaste wijze gebruik van.
Relevante informatie
Bij het nemen van beslissingen hebben bestuurders toegang tot alle relevante informatie. Zo nodig kunnen ze een beroep doen op deskundige ondersteuning. Bij hun uiteindelijke keuze laten ze zich niet zozeer leiden door hun winstkansen bij de eerstvolgende verkiezingen, maar door de langere termijn consequenties voor de samenleving. Ze zijn vervolgens altijd bereid om open en transparant verantwoording af te leggen over hun handelen.
Alle beetjes helpen
Als ik eenmaal thuis zachtjes de deur open, kijk de kat verstoord op. ‘Waar kom jij nu vandaan?’ Ik stel de kat gerust, ‘Ik ben druk geweest met het bevorderen van ordentelijk openbaar bestuur’. Nu is de kat er al jaren van overtuigd dat mensen absurde bezigheden hebben, maar zolang ze zorgen voor voldoende brokjes in haar bakje is ze bereid dat door de snorharen te zien.
Ik moet de kat gelijk geven. Het is wellicht wat idealistisch en naïef, maar toch, dat is wat ik gedaan heb. Of dat ooit beslissend zal zijn om alle wereldproblemen te verhelpen, daar durf ik mijn geld niet op te zetten. Maar ach, alle beetjes helpen.
Peter Castenmiller is als senior-onderzoeker werkzaam bij PBLQ en doet al vele jaren onderzoek in het decentraal bestuur. Hij is tevens verbonden aan het Instituut Politicologie van de Universiteit Leiden en de Faculteit Bestuurskunde van de Vrije Universiteit.
Geef een reactie