Het wetsvoorstel dat het ‘uitdaagrecht’ wettelijk verankert, is na drie jaar ingediend. Er waren flink wat verbeteringen nodig voor het naar de Tweede Kamer kon. Op basis van het voorstel kunnen inwoners gemeentelijke taken overnemen als de uitvoering daardoor verbetert. Denk aan het beheer of onderhoud van een park of buurthuis.
Met het wetsvoorstel Versterking participatie op decentraal niveau wil minister Bruins Slot de betrokkenheid van inwoners bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van lokaal beleid versterken. Het recht betekent dat inwoners of maatschappelijke partijen de overheid kunnen verzoeken om de uitvoering van een taak over te nemen, al dan niet met het bijbehorend budget. Voorwaarde is dat de inwoners denken dat zij het beter kunnen.
Fundamenteel doordacht
Het uitdaagrecht wordt hiermee als specifieke vorm van participatie wettelijk verankerd. Het heeft bijna drie jaar geduurd voordat het wetsvoorstel aan de Tweede Kamer kon worden voorgelegd. Er was veel kritiek op, onder meer van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. De Raad van State meende dat ‘het voorstel ernstig tekortschoot en zo niet naar de Tweede Kamer kon’.
‘Het advies heeft de regering aanleiding gegeven het wetsvoorstel fundamenteel te doordenken. De doelstelling van het wetsvoorstel is in de memorie van toelichting verduidelijkt en scherper
geformuleerd,’ schrijft Bruins Slot in reactie op de raad.
Participatieverordening
Voor inspraak van inwoners is er nu nog de ‘inspraakverordening’ op basis van de Gemeentewet: regels voor hoe inwoners en andere belanghebbenden bij de voorbereiding van beleid worden betrokken. Volgens Bruins Slot is het tijd om te vernieuwen met mogelijkheden voor burgerparticipatie en -initiatieven. De inspraakverordening moet daarom ‘participatieverordening’ worden.
‘De regering meent dat de regeling van de inspraakverordening in de Gemeentewet een te beperkte weergave is van de praktijk. Inspraak is enkel een onderdeel van het ruimere begrip participatie,’ schrijft de minister.
Succesvol uitdagen
Het recht vergroot de betrokkenheid en het ‘eigenaarschap’ van inwoners en maatschappelijke partijen in hun directe leefomgeving, zo is de gedachte. ‘Dit biedt kansen om de kwaliteit van beleid te verbeteren en kan leiden tot nieuwe vormen van samenwerking en sociale verbinding.’
Inmiddels zijn er al voorbeelden van burgers die gebruikmaakten van het lokale uitdaagrecht. Zo namen in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk inwoners het beheer van het lokale zwembad over, waardoor het open kon blijven.
Overigens merkte Eric Leltz eerder op deze site op dat veel burgerinitiatieven veelbelovend starten, maar dat er onderweg toch iets misgaat.
L. Nijsen says
Wanneer burgers met initiatieven komen moeten ze niet van het kastje naar de muur gestuurd worden of/en geconfronteerd worden met allerlei regeltjes. bij de uitvoering van een initiatief hoort een budget en een budgethouder. In alle gevallen hoort de gemeente de eindregie te houden en ook moet ingrijpen/stimuleren wanneer een initiatief dreigt mis te gaan.
Honingh says
Met deze wet zullen de gemeente blij zijn
Ze maken er nu al een zootje van dat zal dus alleen maar toenemen in de hoop dat burgers dit voor niets gaan doen zijn ze van de verzorgings plicht en verantwoordelijkheid af nog meer reden om alles te laten verwaarlozen en verpauperen zoals nu al het geval is tenminste waar ik woon
per says
De verantwoordelijkheid van de gemeente komt niet te vervallen als het misgaat zijn en blijven ze verantwoordelijk . Dus toezicht moet er blijven.