Per 1 januari 2020 telt Nederland 355 gemeenten, evenveel als in 2019. Op dat gebied verandert er dus niets, maar wél als het gaat om bijvoorbeeld de rechtspositie van ambtenaren, milieuzones, lokale lasten en het melden van verward gedrag. Een aantal wijzigingen op een rij.
Een ingrijpende wijziging voor medewerkers van gemeenten dit jaar is dat hun rechtspositie anders is. Per 1 januari hebben ambtenaren zoveel mogelijk dezelfde rechten als werknemers in het bedrijfsleven door de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra). Bij onenigheid met de werkgever of bij ontslag moet een ambtenaar voortaan naar de kantonrechter in plaats van de bestuursrechter. In plaats van een aanstelling krijgen ambtenaren een ‘gewoon’ arbeidscontract.
Ambtelijke status blijft
Maar de arbeidsvoorwaarden veranderen niet door de nieuwe wet en ook de ambtelijke status verdwijnt niet. Iedere medewerker in dienst van een overheidswerkgever, en dus ook bij gemeenten, blijft ambtenaar. Ook speciale regels voor ambtenaren blijven bestaan. Een nieuwe Ambtenarenwet regelt onder andere de geheimhoudingsplicht, het verbod om giften aan te nemen en de plicht andere functies te melden.
Wet Wvggz
De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) is op 1 januari ingevoerd en vervangt de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Bopz). Alle inwoners krijgen de mogelijkheid om bij de gemeente een melding te doen als hij of zij denkt is dat iemand (verplichte) psychische zorg nodig heeft. De gemeente moet die melding onderzoeken. In de praktijk betekent het dat de meeste gemeenten dit jaar een meldpunt verward gedrag hebben geopend. Wethouder Andrew Harijgens uit Bergen op Zoom vertelt in het Brabants Dagblad hoe dat bij hem in zijn werk gaat.
Nieuwe subsidieregeling
Per 1 januari 2020 is er een nieuwe subsidieregeling van het A&O fonds Gemeenten voor projecten: de stimuleringsregeling. Voor projecten die kennis en inzicht geven en die nieuw zijn voor de sector, kan een subsidie tot de helft van de begrote kosten, met een maximum van 50.000 euro worden aangevraagd. Voor projecten die alleen nieuw zijn voor de gemeente geldt een plafond van 25 procent van de begrote kosten, tot 15.000 euro.
Milieuzones
Sinds 1 januari 2020 gelden landelijke regels voor gemeenten met milieuzones. Gemeenten kunnen een gele of een groene milieuzone voor dieselvoertuigen invoeren. De hoeveelheid vervuilende stoffen die een dieselauto, vrachtwagen of bus uitstoot, bepaalt of deze een milieuzone in mag of niet. Niet alle gemeenten met een milieuzone hebben per 1 januari direct een gele of groene milieuzone. Tot 29 oktober mogen de oude verkeersregels en -borden nog gelden. Amsterdam voert bijvoorbeeld in november de groene zone in. Sinds 1 januari geldt de milieuzone in Rotterdam alleen voor vrachtauto’s met een emissieklasse 3 of lager.
Lokale lasten weer omhoog
Ook dit jaar gooien gemeenten de lokale belastingen weer omhoog. De gecombineerde aanslag van ozb, afvalstoffen- en rioolheffing stijgt gemiddeld met 4,4 procent ten opzichte van 2019. De onroerendezaakbelasting (ozb) is gemiddeld 4 procent hoger. Dat blijkt uit een steekproef van Vereniging Eigen Huis onder 113 gemeenten in december vorig jaar. De oplopende kosten om de Wet maatschappelijke ondersteuning uit te voeren worden samen met tekorten in de jeugdzorg vaak genoemd als aanleiding voor een ozb-tariefverhoging.
De afvalstoffenheffing gaat volgens de steekproef gemiddeld met ruim 8 procent omhoog. Een van de redenen is de veel hogere afvalstoffenbelasting (31 euro per 1000 kilo restafval in plaats van 13 euro) die gemeenten aan het Rijk moeten betalen. Dit wordt via de afvalstoffenheffing doorberekend aan huishoudens.
Leges paspoort en identiteitskaart
De maximale leges voor reisdocumenten zijn gestegen. Een paspoort kost in 2020 maximaal 73,23 euro voor 18-plussers en 55,37 euro voor wie nog geen 18 is. Een identiteitskaart kost maximaal 58,31 euro voor 18-plussers en 30,37 euro voor de jeugdige bewoners.
Nog een aantal lokale veranderingen:
- Het aanvragen van subsidie voor een cultureel project is in Rotterdam makkelijker gemaakt. Makers en organisaties kunnen terecht bij één (digitaal) loket met meer begeleiding.
- Arnhem heeft op 1 januari voor 2,3 miljoen euro schulden kwijtgescholden van inwoners die al drie jaar lang onder een betalingsregeling vallen. De maatregel valt onder het nieuwe schuldhulpbeleid van de gemeente.
- De gemeente Utrecht heeft de subsidieregeling voor groene daken verruimd.
- Amsterdam zet een aantal veranderingen in 2020 op een rij, zoals 150 extra locaties met gratis veilige wifi in de openbare ruimte en de aangescherpte regels voor vakantie- en kamerverhuur.
Geef een reactie