Innovatiekracht stond hoog op de agenda, maar spoort dat met een VNG-congres dat meer heeft van een naar binnen gekeerde – Vaticaans Concilie-achtige – traditie, strikt voorbehouden aan bestuurders en politici?
Innovatie komt immers van buiten. Kunnen we innovatie verwachten van deskundig beïnvloedende sponsors die belang hebben bij behoud van het bestaande? De Katholieke kerk heeft ons geleerd hoe dat kan aflopen.
Toch toekomst?
Regisseren is een innovatie op basis van een totaal nieuw paradigma. Een visie en aanpak gebaseerd op een grondige maatschappelijke analyse. Gebeurt er dan niks? Jawel, gemeenten hebben tegenwoordig al regelmatig een toekomstvisie. Een documentje waarin staat hoe ze er uit wil gaan zien in pakweg 2020 of nog verder weg. Het basisdocument dat de richting aangeeft waarheen de gemeente zich begeeft en onontbeerlijk is om duidelijk te sturen en beslissen. Om te gaan regisseren dus!
De praktijk blijkt andere koek als de jaarlijkse begroting uit een optelsom van dingen bestaat waar de gezamenlijke politieke partijen mee willen scoren. De relatie met de eerder met veel bombarie vastgestelde toekomstvisie is ver te zoeken.
Tegenstelling ambtenaren –politiek?
De reden is dat veel politici en bestuurders gevangen zijn in hun eigen traditionele “command and control”-denken. Opvallend is dat deze beoordeling van het heden door maatstaven van ruim 100 jaar geleden veel minder geldt voor het ambtenarenbedrijf. Steeds meer ambtenaren voelen dat er radicaal iets moet gebeuren om terug te kunnen keren in de samenleving. Toch is de traditionele tegenkracht zo sterk dat in een wereld die verandert met de snelheid van een tgv-trein de gemeente verandert met de gang van de postkoets. Zo gaan we het niet redden.
Een regisserende gemeente weet dat de kennis niet langer in de gemeente zit. Ze kan niet anders dan gebruik maken van de gigantische kennis die vandaag de dag in een samenleving zit. Denk aan de vele kennisinstituten en de wereldwijde toegang tot universitaire kennis. En laten we niet vergeten dat de gewone bewoners van de gemeente in meer dan 40% van de gevallen een HBO of academische opleiding hebben. Mensen die je geen knollen voor citroenen kan verkopen.
Van traditioneel naar regisseren
Door regisseren kunnen gemeenten er weer toe doen. Door regisseren wordt de democratie versterkt. Door regisseren wordt de dynamiek van de samenleving aangejaagd. Dat betekent werk maken van het bouwen van een radicaal ander overheidsbedrijf. Een overheidsbedrijf waar duidelijk wordt gestuurd op een met de samenleving opgestelde toekomst. Waar gemeenteraadsleden beseffen dat ze dienstbaar zijn aan hun bewoners waarmee deze visies worden opgesteld. Collegeleden die stoppen met doelen te verwarren met resultaten. En bovenal leidinggevenden, beleidsadviseurs en opdrachtgevers die weten welke resultaten leiden tot toegevoegde waarde voor haar inwoners.
VNG-congres nuttig?
Regisseren is een kwestie van fundamentele keuzes maken. Uitgaan van het belang van de samenleving. Geen softe aanpak. Ze is een gezonde bestuurlijke en ambtelijke organisatie die midden in de samenleving staat. Innovaties zijn nodig. Een VNG congres kan helpen maar alleen met de luiken naar de samenleving wagenwijd open.
Geef een reactie