Gemeenten draaien op voor de gevolgen van het kabinetsbeleid van de komende jaren. Het kabinet gebruikt haar bezuinigingsopgave als aanleiding voor grootschalige veranderingen en vernieuwingen in o.a. de sociale zekerheid en zorg. Dit vernieuwen kost geld.
– OPINIE – VNG
Het kabinet is echter onrealistisch over de snelheid en de benodigde investeringen hiervoor en legt de rekening op het bord van de gemeenten. Dit zullen hun inwoners nadrukkelijk gaan merken in het voorzieningenaanbod dat gemeenten nog kunnen bieden.
Voor gemeenten zijn het ook financieel krappe tijden. Vorig jaar bleek dat gemeenten voorzieningen moesten treffen voor € 1 miljard aan directe verliezen op grondexploitatie. Gemeenten hebben dat al voor ongeveer € 800 miljoen gedaan. Een positieve ontwikkeling, omdat gemeenten op deze manier hun financiën gezond houden. Dit najaar verschijnt een nieuw rapport over de grondexploitatie en de verwachting is dat daaruit zal blijken dat de verliezen vorig jaar te voorzichtig zijn ingeschat. Gemeenten staan dus ook voor nieuwe grote opgaven.
De verliezen op de grondexploitatie hebben een negatief effect op de financiële reserves van gemeenten. Daarnaast zullen de bezuinigingen van het kabinet en kortingen op het Gemeentefonds de komende jaren de financiële positie van gemeenten verder verslechteren. Uit de septembercirculaire blijkt dat het accres voor gemeenten € 179 miljoen lager uitvalt dan in het voorjaar verwacht. Hierboven op hebben gemeenten het afgelopen jaar al meerdere rekeningen van het kabinet gepresenteerd gekregen; € 200 miljoen korting op de Wmo; € 669 miljoen tekort op de WWB en € 50 miljoen korting (oplopend naar € 100 miljoen) op de algemene uitkering die het kabinet toeschrijft aan de vorming van regionale uitvoeringsdiensten. Bij elkaar al een rekening van € 919 miljoen.
Uit de bestuurlijke afspraken die gemeenten met dit kabinet hebben gemaakt blijkt duidelijk het financieel realisme van de gemeenten. Bij de decentralisatie van jeugd en zorg accepteren gemeenten omvangrijke taakstellingen. Dit realisme blijkt ook uit de terugkeer naar de ‘trap op, trap af’ systematiek voor het Gemeentefonds. Voor de ambities van het kabinet op het gebied van werk zijn geen bestuurlijke afspraken gemaakt. Dit omdat de gemeenten geen verantwoordelijkheid willen nemen voor de bezuinigingen op de SW en re-integratie.
Dat herstructurering op bepaalde terreinen verbeteringen kan opleveren, bestrijdt de VNG niet. Het kabinet weigert echter onder ogen te zien dat de kostenvoordelen van hervormingen pas optreden nadat is geïnvesteerd in een verantwoorde en realistische overgang van de taken naar gemeenten. Ook de onafhankelijke Commissie Toekomst en Transitie Sociale Werkplaatsen bevestigt dit. Uit haar rapport blijkt dat het eindbeeld van het kabinet voor de SW realistisch is, het beoogde tijdpad wederom de rekening bij de gemeenten neerlegt.
Werk
De bezuinigingen op dit terrein zijn enorm. Herstructurering van het domein is noodzakelijk en wordt aangepakt door gemeenten, bijvoorbeeld bij de herstructurering van sw-bedrijven en de samenwerking in arbeidsmarktregio’s. Het tempo en de bijbehorende financiële afspraken waarin het kabinet deze bezuiniging wil realiseren komen niet overeen met het tijdpad en de benodigde financiën die nodig zijn om de herstructurering verantwoord te laten verlopen.
De bezuinigingen betekenen een groot financieel risico dat door het kabinet grotendeels bij gemeenten wordt gelegd. Nu al komen gemeenten miljoenen te kort op de WWB. Op iedere uitkering die gemeenten moeten verstrekken, leggen zij zelf al € 570 per jaar toe. Daar bovenop worden gemeenten ook nog aanzienlijk gekort op de re-integratiebudgetten. Het kabinet meent dat iedereen die kan werken ook moet werken, maar door gemeenten de re-integratiebudgetten hiervoor te ontnemen, legt zij de kosten voor haar ambitie bij gemeenten neer. En door invoering van de gezinsbijstand (het invoeren van een huishoudtoets) zullen meer en meer gezinnen een beroep moeten doen op gemeenten voor schuldhulpverlening.
Zorg
Het kabinet wil in volle vaart doorzetten met de decentralisatie van de begeleiding vanuit de AWBZ naar de Wmo, maar kan nog steeds niet aangeven met welk budget gemeenten deze omvangrijke operatie moeten uitvoeren. Het bedrag zweeft ergens tussen de 2 en 3 miljard, een fors bandbreedte waarover voor gemeenten dus nog helemaal geen zekerheid is. Ook is er nog geen zekerheid over de inhoud van de wet die hieraan ten grondslag ligt, want die is nog steeds niet naar de kamer gestuurd. Burgers maken zich bovendien grote zorgen over de afschaffing van pgb's per 2013. Gemeenten zijn hierover net zo bezorgd, in de eerste plaats omdat dit hun inwoners treft.
Maar ook omdat gemeenten straks de consequenties hiervan aan hun inwoners mogen uitleggen aangezien de afschaffing juist ingaat op het moment dat de begeleiding overgaat naar de gemeenten. Het kabinet slaagt er nog steeds niet in aan te geven welke risico’s deze afschaffing met zich meebrengt voor de regelingen die door gemeenten worden geboden. Met alle financiële risico’s voor gemeenten.
Daar bovenop komt de structurele korting van 200 miljoen euro die dit jaar is ingegaan voor de huishoudelijke hulp in de Wmo. Een korting die zeer tegen de zin van gemeenten leidt tot snijden in de Wmo-voorzieningen met pijnlijke effecten voor burgers tot gevolg, het vertrouwen van gemeenten schaadt en zorgt voor een valse start van de overdracht van de AWBZ naar de Wmo.
Politie en veiligheid
De ruimte voor lokale prioriteiten in de politie inzet hoort verankerd te worden in de bedrijfsvoering van de politie. In het politiebestel moet volstrekt transparant zijn welke politiezorg en dienstverlening lokaal kan worden geleverd. Daarnaast moet het gebiedsgebonden karakter organisatorisch geborgd worden, op lokaal maar ook bovenlokaal niveau. Sommige voor gemeenten belangrijke veiligheidsproblemen kunnen alleen op bovenlokaal niveau worden aangepakt, maar hiervoor wordt in het wetsvoorstel weinig concreets geregeld. Het wetsvoorstel introduceert wel een regionaal veiligheidsplan, voor 4 jaar en op het niveau van de tien nieuwe arrondissementen/politieregio’s. Dat is een schaal die voor gemeenten niet werkbaar is omdat deze niet aansluit op de schaal van samenwerkingsverbanden op het gebied van veiligheid.
De toelichting op de wet laat weliswaar de ruimte open dat in de driehoek afspraken kunnen worden gemaakt over prioriteiten voor onder andere het dienstverleningsniveau van politie aan burgers en informatie-uitwisseling, maar regelt dat niet in de wet zelf. Wij wensen een aanvullende wettelijke bepaling. Ook vinden we dat (regio)burgemeesters niet een keer in de vier jaar, maar jaarlijks kunnen meebeslissen over de verdeling van politie-inzet. Tevens worden gemeenten ernstig getroffen door de korting van het kabinet op het veiligheidsbeleid. Investeringen in veiligheid en leefbaarheid leveren meer op dan alleen een hogere veiligheidsbeleving. Ze brengen en houden mensen op het rechte pad en voorkomen hogere uitgaven voor repressie en opsporing. Ook in tijden van economische krapte kan hier niet op bezuinigt worden.
Identiteitskaarten
De uitgifte van de Nederlandse identiteitskaart is door een uitspraak van de Hoge Raad gratis geworden. Alle gemeenten hebben deze verandering m.b.t. het niet meer mogen heffen van leges, per direct uitgevoerd. De rekening, voor het uitvoeren van de wettelijke verplichte taak voor gemeenten, dient echter volledig door het kabinet te worden voldaan. Deze rekening (€ 40 miljoen) kan niet bij de gemeenten worden neergelegd.
Tot slot
Gemeenten worden geconfronteerd met grote bezuinigingen, terwijl zij voor aanzienlijke maatschappelijke opgaven worden gesteld. Zelfs in die lastige omstandigheden laten gemeenten financiële realiteitszin zien en kiezen zij er niet voor de lokale lasten te verzwaren. Het kabinet heeft ook aangegeven dit van de gemeenten te verwachten. Het is dan extra zuur dat het kabinet wel ingrijpt in het gemeentelijke belastinggebied door de precariobelasting af te schaffen. Gemeenten kunnen bezuinigingen alleen realiseren als hun autonomie in stand blijft, daarvan is een substantieel eigen belastinggebied een essentieel onderdeel. Maar hoe dan ook zullen de inwoners stevig geraakt gaan worden door de bezuinigingen van het kabinet.
Zeeuws meisje says
Hoe die rekening van COA directrice maar bij je?
Henk says
Vrijheid van leven, en uw meningen uiten moet immers kunnen in 2011. Prettige reis.
NL vs EU wonen says
Alhoewel in het buitenland is het weer beter. Maar de voorzieningen zijn slechter, de mate van vrijheidsbeleving is hoger. Het belastingstelsel is inderdaad aan de zware kant in verhouding met andere landen. Ook val je om van de lantaarnpalen, we hebben namelijk de meeste lantaarnpalen van heel Europa op het aantal bewoners. Dus we zijn heel uniek. Geluidswanden nemen ook steeds meer toe, en hierdoor zijn we tevens koploper als het gaat om EU regelgevingen. Maar echter bij de buren ziet u niet zoveel lantaarnpalen en geluidswanden. We stimuleren de meeste zuinige voertuigen op de weg. In het buitenland wonen heeft wel een heel ander nadeel, u moet tol gaan betalen. Maar dat is altijd goedkoper dan de wegenbelasting hier, want u kunt een keuze maken tolweg of randweg. Brandstof is alleen goedkoop in Spanje of in Luxemburg en in de andere landen is het kwartje van kok ook van toepassing. Als het gaat om lokale heffingen, dan bent u in het buitenland veel goedkoper uit. Alleen al in Amsterdam zijn er 235 koffieshops en landelijk hebben we er 2250, en volgens Amerika zijn we de uitvinders van wiet. Maar ondanks alles blijf ik toch in Nederland, maar het staat u vrij om in de EU te reizen, te werken en zelfs te wonen. Dus als u wenst te gaan, moet u dat vooral gewoon doen. We zijn immers een EU gemeenschap. Prettige reis
watcher says
@Wareengezeur: prima beslissing om te vertrekken. Juist nu hebben we mensen nodig die de schouders eronder zetten en geen zwartkijkers. Geniet van je emigratie en doe dan vooral geen beroep meer op voorzieningen die wij hier met zijn allen betalen.
Erwin says
Bij de kabinetsformatie was al duidelijk dat de bezuinigingen niet goed waren onderbouwd. De VVD-gehalte bij de VNG is blijkbaar hoog, het artikel staat bol van ‘vernieuwingen’ en ‘herstructureringen’. In de praktijk ontbreekt het daar juist aan, vandaar dat de rekening nu bij de gemeenten liggen. In mijn provincie zijn vrijwel overal VVD-gemeentebesturen, die de rekening zullen doorschuiven naar de burgers (deze keer vooral naar tweeverdieners met kinderen). Dergelijke maatregelen zullen de economie alleen maar verder vertragen. Het is tijd voor echte maatregelen, zoals het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek en grondige herstructuring van het pensioenstelsel. Het blijft helaas bij holle retoriek, ook bij de VNG.
Bijstander says
Niemand in Nederland hoeft in de bijstand te belanden.. Nederlanders belanden in de bijstand, omdat de meesten geen goede begeleiding krijgen van UWV. Binnen UWV zitten te veel mensen op de verkeerde plek. Je moet kijken wie heb ik voor me, wat kan hij, opleiding erbij en dan heeft iedereen in Nederland gewoon werk. Ook ik zat in een reintergratietraject richting de zorg wat goedgekeurd was door mijn ex-werkgever, maar UWV haalt mij uit dit traject ,omdat ik wettechnisch niet in dit traject mocht. Overdag beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt is ook de stomste regel wat een minister heeft bedacht. Omscholing is voor de meesten nodig, die laagopgeleid zijn. Doordat UWV mij uit dit traject heeft gehaald, ben ik zelfs in de bijstand beland. Een goede reorganisatie binnen UWV is zeker nodig.. Dat er veel werk is is helemaal niet waar. Dat zeggen zelfs coaches, we kunnen weinig voor laagopgeleide mensen betekenen, er zijn geen vacatures voor jullie… Ik ga dus van een 40 urige vaste baan, naar een baan van 4 uur op papier, waardoor ikzelfs nog steeds in de bijstand blijf. Ik wil wel meer uren, maar werkgevers zijn niet erg happig op mensen boven de 40.
Wareen gezeur says
Jaarlijks vertrekken er 150.000 Nederlanders. Daarbij zijn er nog ruim 250.000 Nederlanders allang weg zonder wetenschap van overheid en komen er andere bewoners binnen. Volgens onderzoek vertrekken de meeste Nederlanders vanwege de regels en ellende bij politiek en gemeente. Per vandag vertrek ik ook. Je kunt de pot op met je stelsel en belastingen.