Gelukkig wordt de regiemedewerker in steeds meer gemeenten het bruisende middelpunt. Dat is een professional die weinig op heeft met een baas die wel even komt vertellen “hoe de wereld in elkaar zit”. En dat schuurt.
Hoe leiding te geven aan de verandering naar een regisserende gemeente, dat kan zo een dagelijkse worsteling worden.
Van gemeentelijke leidinggevenden wordt verwacht dat ze als deel van de organisatieontwikkeling de bijdragen van medewerkers herdefiniëren. Gangbaar is het formuleren van een duidelijke richting, het opstellen van actieplannen, een eenduidige communicatie en besluitvorming en gaan met die banaan.
Dat is nog lastiger als leidinggevenden door politiek en bestuur vanuit verouderde ideeën worden gegijzeld. Je kent ze wel, de politici en bestuurders die het primaat van de politiek vertalen in “opdrachtlijstjes”. Met gevolg onverdroten volgzaamheid van ambtenaren die zich vastklampen aan regels en voorkomen dat middelen worden overschreden. Bouw vanuit deze realiteit maar eens iets nieuws op.
Is er verschil tussen ontwikkeling en transformatie?
Absoluut. Een veel gemaakte fout. Organisatie ontwikkeling versterkt en ontwikkelt wat er is, terwijl bij organisatietransformatie sprake is van discontinuïteit en onomkeerbaarheid. Je kan ontwikkeling vergelijken met het verplaatsen van het meubilair in dezelfde ruimte en transformatie met inrichten van een totaal andere ruimte met ander meubilair.
Loopt de weg via zingeving?
Nou voelt werken niet direct aan als het paradijs, toch gaat het intussen allang niet meer om alleen geld verdienen. De regisserende professional wil dat werk bijdraagt aan wat de medewerker zelf van waarde vindt in het leven. En zo moet een leidinggevende op de eerste plaats weten hoe werk bijdraagt aan het grotere geheel. Medewerkers bij gemeenten willen zich verbonden voelen met wat ze maakt, met wie en voor wie het wordt gemaakt. Was tot voor kort de interne organisatie voldoende, tegenwoordig staat de samenleving voorop.
Medewerkers willen door hun leidinggevende worden geïnspireerd en gestimuleerd in hun vindingrijkheid. Dan moet de leidinggevende zelf wel weten waar de gemeente voor staat, wat er aan vernieuwing nodig is, wat zijn of haar rol is en vooral welke leiderschapsopgave erbij hoort.
Wie is de nieuwe leider?
Duidelijk is dat de nieuwe leider niet langer de vakman is die is doorgegroeid. In de harde realiteit van elke dag beperkt de mindset zich dan tot “voorschrijven wat en hoe te doen” en “controle op de uitvoering”. Het is zeker niet degene die zich verschuilt achter politiek of bestuur en kritiekloos hun besluiten uitvoert. De nieuwe leider kijkt door het oog van maatschappelijke veranderingen en weet medewerkers en bestuur hierin te binden.
Het allerbelangrijkste is dat het bij de nieuwe leider niet om hemzelf gaat. Integendeel het gaat om degenen die volgen. En dat gaat door de focus te verleggen naar wat hun medewerkers kunnen bijdragen vanuit hun eigen rol en kwaliteiten.
So you think you can lead in 2015?
De leidinggevende die tot zijn recht wil komen in een moderne gemeente begrijpt en omarmt de regisserende gezichtspunten. Deze held werkt van daaruit volhardend aan creëren van visie, aan betekenis toevoegen vanuit deze visie, geven van vertrouwen en creëren van verbinding. Bovenal zullen zij hun teamgenoten aanmoedigen te leren, te onderzoeken en creatief te zijn.
Gratis
Een gemeente die als regisseur optreedt is een gemeente die het beste uit zijn spelers haalt om een aansprekend ‘zorg’stuk op de bühne te brengen. Wie zijn haar spelers? Dat zijn haar burgers, haar ambtenaren en de zorgleveranciers. Dat is niet een gemeente die alleen het geld verdeelt, want dan zou de gemeente slechts als producer optreden.
Een regisseur houdt zich bezig met de inhoud van het stuk, een producer met de randvoorwaarden. Het zal de komende tijd de uitdaging worden de rol van producer te durven loslaten!