Tijdens een raadsvergadering in een kleine stad besloot een gemeenteraadslid – laten we hem Gerard noemen – een handstand te maken tegen de muur van de raadszaal. Het was zijn signaal dat hij de hoge werkdruk niet langer aankon. Hij wist ook wel dat hij op z’n kop kon gaan staan, maar dat de werkdruk er niet minder om werd.
Gerard zette zijn wekker al dik een uur vroeger om nog meer tijd te hebben voor het raadswerk. Als hij zo doorging, zou hij moeten opstaan nog voor hij naar bed ging. Gerard-in-handstand symboliseert treffend de acrobatiek die gemeenteraadsleden moeten beheersen om hun taken in evenwicht te houden.
Handstand
Zijn handstand staat symbool voor de balans die zij moeten vinden tussen het politieke handwerk, lokale verwachtingen, thuisfront en werkkring. Een welhaast onmogelijke opgave. Nooit het gevoel hebben klaar te zijn, alsmaar tijd tekort om én stukken te lezen én belanghebbenden te spreken. Hét recept voor een burn-out?
Werkdruk onder de loep
Hoe heeft het zo ver kunnen komen, met die toenemende werkdruk? Een lekenbestuur was toch de bedoeling? Maar dát kan bijna niet meer, zeker niet naast een fulltime baan. Voordat raadsleden het klappen van de zweep – en de ingewikkelde dossiers – een beetje kennen, zijn ze vier jaar verder. En ook dan blijft de werkdruk hoog.
En een raadslid draagt vele petten: van beleidsvormer tot buurtbemiddelaar, van voorleesouder tot mantelzorger, van onderwijsdeskundige tot elektricien.
Decentralisatie van ingewikkelde thema’s
De laatste jaren zijn er heel wat rijkstaken over de gemeentelijke schutting gegooid. Met vaak een efficiencykorting als beloning. Met beperkte financiële en personele middelen is het lastig opereren: te weinig geld voor deugdelijke oplossingen en dus ook onvoldoende budget voor de benodigde ondersteuning van de raad. Daar waar een college beschikt over een omvangrijk ambtenarenapparaat, moet de raad genoegen nemen met een griffie van enkele personen.
Hooggespannen verwachtingen
Burgers verwachten niet alleen dat hun lokale vertegenwoordigers serieus deelnemen aan beleidsvorming en -discussies. Maar ook dat ze een oplossing bieden voor lokale vraagstukken zoals een losse stoeptegel, overlast van zwerfkatten, parkeerproblemen. En als het niet vandaag geregeld is, dan toch wel morgen!
Op zoek naar oplossingen
- Assistentie en beleidsondersteuning
Raadsfracties verdienen meer assistenten en beleidsondersteuners voor de grote hoeveelheid aan taken. Breng de rust terug in de lokale politiek met wat extra hulp en mogelijk extra raadsleden.
- Samenwerken met andere partijen
Is het een idee om raadsfracties meer te laten samenwerken aan complexe dossiers? Verdeel het werk in plaats van dat ieder voor zich het wiel moet uitvinden.
- Meer invloed op de agendering
Spreek elk jaar af wat het college afhandelt en waar de raad over wil gaan. Hou zicht op de lange termijn agenda. - Scholing en training
Training en scholing kunnen raadsleden toerusten om de uitdagingen van lokale problemen aan te gaan. Stel prioriteiten, maak werkplannen.
Laat de lokale politiek een plek zijn waar ook Gerard weer plezier in zijn werk krijgt. Het is en blijft toch een eervolle en fantastische klus.
Anita de Jong werkte jarenlang in de lokale politiek, onder meer als gemeenteraadslid en emancipatiemedewerker. Sinds 2001 traint en coacht ze lokale politici zoals raadsleden en wethouders met haar bedrijf Trainingen voor Politiek & Organisatie.
Geef een reactie