De invoering van de payrolltoeslag in 2018 heeft bij slechts een kwart van de gemeenten geleid tot minder inzet van payroll. Een flexibele schil blijft interessant voor piek, ziek of specifiek. Dat blijkt uit een recent onderzoek van A&O fonds Gemeenten naar het effect van de payrolltoeslag.
Van alle gemeenten huurt 23 procent nu minder mensen in via een payroll-constructie dan voor de invoer van de payrolltoeslag op 1 oktober 2018. De voordelen van de inzet van payroll wegen voor een grote meerderheid zwaarder dan de nadelen van de extra kosten door de toeslag, aldus het A&O onderzoeksrapport. De Wet Arbeidsmarkt in balans (WAB) die op 1 januari 2020 in werking trad, heeft mede voor dit effect gezorgd.
WAB van invloed
De omvang van externe inhuur was 18 procent van de totale loonsom in 2019. Dat percentage is niet significant veranderd sinds 2017. De invloed van de coronapandemie op de arbeidsmarkt is in het A&O-onderzoek overigens niet meegenomen. Wat wel is veranderd, is het percentage gemeenten dat bij inhuur het meest kiest voor payroll als flexibele contractvorm. Dat nam duidelijk af van 30 procent in 2018 naar 19 in 2019. Deze daling wordt echter niet toegeschreven aan de ingevoerde payrolltoeslag, aldus een groot deel van de geïnterviewden uit het onderzoek.
Door de toeslag liepen de kosten wel wat op, maar het verleggen van het werkgeversrisico was belangrijker. Voor bijna 4 op de 10 heeft de komst van de WAB ervoor gezorgd dat er minder payroll werd ingezet. Vanwege de extra kosten, maar ook doordat het aantal tijdelijke contracten dat men kan geven werd teruggebracht.
Voordelen van payroll
Gemeenten zien voordelen in payroll boven uitzenden. Het is niet alleen goedkoper, ook houden ze de inhuur liever in eigen hand. Verder zijn ze van mening dat de kwaliteit van de ingehuurde mensen hoger is dan wanneer ze via een uitzendbureau komen.
Als ze payrollinhuur vergelijken met indiensttreding bij de gemeente, zien ze eveneens een voordeel. Ze lopen dan zelf immers geen werkgeversrisico. Wel biedt payroll een mooie kans om te testen of er een match is met de nieuwe werknemer. Of die wel goed past bij de geboden functie en bij de werkgever. In het onderzoek van A&O is geen vergelijking getrokken met detachering of ZZP, omdat dit een ander soort functies betreft die zich meestal in een hoger segment bevinden.
HR positief over payroll
Payroll wordt door HR-adviseurs en medewerkers als een fijn instrument gezien. Het scheelt in de kosten en biedt flexibiliteit. Leidinggevenden gaan meestal af op het advies van HR-adviseurs en houden zich in mindere mate bezig met de vorm van de inhuur en dus met payroll. Dat geldt ook voor bestuur en gemeenteraad. Die verdiepen zich eveneens niet in contractvormen, maar houden wel vinger aan de pols als het om de kosten van de inhuur gaat.
Altijd een flexibele schil nodig
Om die kosten te drukken probeert bijna zeven op de tien gemeenten de externe inhuur wel terug te dringen. Dit doen ze door eigen medewerkers flexibel in te zetten, flexibele banen om te zetten in vaste jobs en door zelf tijdelijke arbeidscontracten aan te bieden. Toch blijft er volgens A&O bij gemeenten altijd behoefte aan een flexibele schil. Voor piek, ziek of specifiek, maar ook om tijdelijk functies in te vullen waar gemeenten moeilijk mensen voor krijgen, zoals bijvoorbeeld in de ICT of Ruimtelijke Ordening. Of om werk waar geen formatieplaats voor is.
Soms kiezen gemeenten toch bewust voor vaste contracten, zodat ze interne medewerkers meer kansen kunnen bieden op interessante klussen. Ze profileren zich graag als aantrekkelijke werkgever door potentiële werknemers een vaste baan aan te bieden. Ook beseffen veel gemeenten dat vaste krachten vaak goedkoper zijn en zien ze over het algemeen meer betrokkenheid bij vaste medewerkers.
Geef een reactie