Zelfstandig publiek professionals (zpp’ers) zien zichzelf als een wezenlijk deel van de toekomstige overheid. “Het gaat om de vraag: hoe werk je echt vraaggericht?”
Een Brammer, zo stelt Anne-Marie Backx zich voor. De zpp’er is in dienst bij de gemeente Bergen op Zoom, maar via het netwerk Brabant Mobiel (BRAM) werkt ze ook voor andere gemeenten in de regio. Het gaat vooral om het leiden van projecten, soms drie tegelijk bij evenzoveel gemeenten. “Na een traineeprogramma hebben mijn compagnon en ik bedacht dat we op deze manier wilden werken. We willen laten zien dat je binnen de overheid slimmer en flexibeler gebruik kunt maken van je medewerkers”, zegt Backx.
En gemeenten zien het wel zitten, deze flexibele manier van werken?
“Ja”, is de ervaring. “Sinds september 2012 ben ik hiermee begonnen en ik heb altijd klussen gehad. Ik word ook gedetacheerd tegen een publiek tarief. Zo heb je een soort interne externe voor je werken, die goedkoper is dan een consultant en als ambtenaar weet hoe gemeenten zijn. Gemeenten kunnen op deze manier flexibele medewerkers inzetten, daar waar zij het hardst nodig zijn. “
Wat moet je kunnen als zpp’er?
“Het is belangrijk dat je ondernemend, flexibel en creatief bent. Je moet op een rij zetten wat nodig is en daar weer de juiste mensen en kennis bij vinden.”
Moet je zelf ook veel kennis in huis hebben?
“Je moet iets van het onderwerp weten, maar vooral verbinden en kennis bij elkaar brengen. Je gaat in gesprek met ondernemers en inwoners om te zien wat nodig is. Daarna ga je aan de slag met de juiste mensen. Het is een voorbode van de toekomstige overheid en gaat om de vraag: hoe werk je echt vraaggericht?”
Maar dat is niet voor alle functies weggelegd?
“Misschien niet. Toch wordt het steeds vaker mogelijk. Als je bijvoorbeeld kijkt naar het baliewerk in een klantcontactcentrum; daar wordt steeds meer van je verwacht als medewerker. Je bent daar werkelijk de gastvrouw of –heer. Verder zorgt de digitalisering van dienstverlening voor mogelijkheden om uit te wisselen, ook met uitvoeringsdiensten.”
Vraagt dit om een bepaald type mens?
“Je pakt een podium als zpp’er. Als ondernemende ambtenaar ga je zelf op zoek naar werk. Dat is wel even wennen, maar vooral erg leuk. Het is ook belangrijk de taak en de tijd die daarvoor nodig is goed voor ogen te hebben. Heldere targets zijn nodig. Je moet je verantwoordelijkheid nemen.”
Wat doe je momenteel?
“Ik werk mee aan verschillende opdrachten. In Steenbergen help ik mee aan de informatievoorziening en een project rond kunst in de binnenstad. In Bergen op Zoom gaat het om organisatieontwikkeling. Ook organiseerde ik een evenement rond de actie voor het goede doel van Radio 538 en hielp ik bij het vormen van een burgerpanel. Zo is het altijd even de vraag hoe ik mijn telefoon zal opnemen.”
Workshop
Nieuwsgierig, en wil je weten hoe ook jij een ondernemende ambtenaar zou kunnen worden?
Anne-Marie Backx geeft tijdens de Grote Dag van de Kleine Gemeente een inteactieve workshop over deze efficiënte en dynamische manier van werken. Klik hier voor meer informatie >>
Amsterdam werkt al meer dan tien jaar met zelfstandig publiek professionals, gebundeld in onder andere een Project Management Bureau en Adviesgroep Amsterdam (AGA). AGA viert deze maand haar 12,5 jarig jubileum – dit bewijst dat het flexibel en slim inzetten van personeel rondom de vaste personeelsbezetting meerwaarde biedt. De AGA kernwaarden bestaan (niet toevallig!) precies uit de noodzakelijke eigenschappen die Anne-Marie Backx aan een ZPP’er toedicht: Ondernemerschap, flexibiliteit en creativiteit. Het zijn de ingrediënten waarmee AGA al 12,5 jaar een verbindende rol in de stad waarmaakt. Ik ben ervan overtuigd dat dit alleen mogelijk is met een goede thuisbasis. In tegenstelling tot ZPP’ers die geheel zelfstandig lijken te opereren, zoeken medewerkers van AGA intern met elkaar verbinding op. Het management stimuleert en organiseert dit, onder andere door hen een aantal uren per week vrij te maken voor gezamenlijke kennisdeling, vakontwikkeling en intervisie. Ons succes zit dan ook in een goede balans tussen individuele en collectieve professionaliteit.
Gedetacheerd worden bij andere gemeenten door je werkgever is niet gelijk aan ZZP-er-schap. Een ZZP-er mist alle aanspraak op sociale verzekeringen en valt terug op bijstand bij het ontbreken van werk. Vraaggericht werken is in overheidsland steeds meer het uitgangspunt en geldt dus niet alleen voor gedetacheerd personeel.