Achteraf bezien had pensioenfonds ABP zich dubbel moeten indekken tegen een rentedaling, erkent voorzitter Henk Brouwer van het fonds. “Maar dat is vast te stellen met de kennis van nu.”
Brouwer reageert op een opinie van risicomanager Ilja Boelaars, die vindt dat het bestuur van ABP moet opstappen. Het bestuur had de risico’s van een rentedaling moeten afdekken, is de kern van de kritiek. Boelaars heeft makkelijk praten, slaat voorzitter Brouwer terug.
“Kennis van een nerveuze en onvoorspelbare renteontwikkeling in de afgelopen jaren, als gevolg van de financiële crisis”, reageert Brouwer. “Het zou mooi zijn geweest als ABP dat allemaal in 2007 zou hebben geweten, bij het kiezen van de mate waarin het fonds het renterisico zou moeten afdekken. Bij gebrek aan een glazen bol heeft ABP echter vertrouwd op een beleid, waarin verschillende factoren zorgvuldig worden meegewogen.”
Afdekken renterisico
Het ABP meldt 25 procent van de totale verplichtingen te hebben afgedekt. “Het afdekken van het renterisico is namelijk primair bedoeld om de invloed van de rekenrente op de waardering van de verplichtingen en daarmee op de dekkingsgraad te compenseren. De keerzijde is dat de renteafdekking invloed heeft op de beleggingen: hoe hoger de renteafdekking, hoe lager de kans op een goed beleggingsrendement wanneer de rente stijgt.”
Boelaars onderschat volgens Brouwer de effecten van het afdekken op het rendement van beleggingen. Bij een stijging van de rente kan een fonds verliezen lijden op de renteswaps waarvan de risicomanager verwacht dat ze de klappen bij het ABP konden opvangen zonder veel verlies aan rendement.
“De beslissing van ABP in 2007 om circa 25 procent van het renterisico af te dekken, was onder meer gebaseerd op het feit dat de rente op dat moment op een historisch gezien zeer laag punt stond.” Juist inzetten op een rentedaling was speculatie geweest, is het weerwoord.
Verliezen
Boelaars ziet grote verliezen bij het pensioenfonds. “Het tegendeel is echter waar”, stelt Brouwer. “Met een gemiddeld jaarlijks rendement van bijna 6 procent in de periode 2006-2012 – inclusief crisis – heeft ABP met beleggen 75 miljard euro aan het fondsvermogen toegevoegd.”
Ook nu is de rente laag. Het ABP kiest er wederom voor de renteafdekking niet uit te breiden.
Kennelijk is voor het ABP een glazen bol een redelijk alternatief voor het door hun gevoerde beleid waarin verschillende factoren zorgvuldig worden afgewogen. Dat zegt iets over degene die de factoren afweegt. Vraag, moet iemand met die capaciteiten zoveel verdienen?