De gemeente Nijmegen mag studenten niet uitsluiten van de eenmalige energietoeslag voor huishoudens met een laag inkomen. Het college van B en W volgde de landelijke richtlijn dat studenten niet in aanmerking komen voor de energietoeslag, omdat de woonsituatie van studenten als groep zeer divers is. Daarmee wordt volgens de rechter ‘een niet te rechtvaardigen onderscheid gemaakt’.
‘Studenten worden als gehele groep ten onrechte uitgesloten van de energietoeslag’. De rechtbank Gelderland deed uitspraak in de zaak die een student tegen de gemeente aanspande. Nijmegen besloot dat hij geen eenmalige energietoeslag krijgt omdat hij student is. Door een beleidsregel komen studenten niet voor de energietoeslag in aanmerking.
Landelijke richtlijn
Net als in bijna alle andere gemeenten trouwens. Minister Schouten van Armoedebestrijding adviseerde namelijk via de landelijke richtlijnen om studenten als categorie uit te sluiten van het recht op de eenmalige energietoeslag. Daarvoor bestaat volgens de minister een gerechtvaardigde en in principe ook juridisch houdbare reden. De woonsituatie van studenten is namelijk zeer divers, ook wat betreft de energiekosten. Ongeveer de helft woont nog thuis en uitwonende studenten huren vaak een kamer met een huurprijs inclusief energiekosten.
Te algemeen
De rechtbank oordeelt nu dat deze motivering te algemeen is. ‘Hiermee wordt geen recht gedaan aan de feitelijke woonsituatie van studenten en aan het doel van de wet. Dat is immers voorkomen dat huishoudens met een laag inkomen als gevolg van de sterk gestegen energierekening ernstig in de financiële problemen raken. Onder studenten bevinden zich ook huishoudens of alleenstaanden die zich qua inkomen en energiekosten in precies dezelfde situatie bevinden als niet-studenten die wel in aanmerking komen.’
Bijzondere bijstand
Minister Schouten vindt voor deze doelgroep de individuele bijzondere bijstand een geschikter instrument dan de categoriale bijzondere bijstand. ‘Op deze wijze komt de financiële ondersteuning uitsluitend terecht bij de studentenhuishoudens die het daadwerkelijk nodig hebben,’ aldus Schouten. De gemeente Nijmegen noemt dat in de rechtszaak dan ook als alternatief. Studenten kunnen wel in aanmerking komen voor energietoeslag op grond van individuele bijzondere bijstand.
Geen alternatief
Maar dit vindt de rechtbank geen redelijk alternatief. Criteria voor individuele bijzondere bijstand ‘verschillen volstrekt’ van de criteria die gelden voor de categoriale bijzondere bijstand. ‘Aannemelijk is dat een deel van de betrokkenen die in dezelfde financiële positie verkeren, wel in aanmerking komen voor de categoriale bijzondere bijstand, maar niet voor de individuele bijzondere bijstand.’ De betreffende student kreeg dus gelijk van de rechter en won de zaak tegen de gemeente. Hij krijgt nu alsnog 800 euro energietoeslag uitbetaald.
Gevolgen
De kans is groot dat gemeenten meer aanvragen van studenten voor de energietoeslag te verwerken krijgen naar aanleiding van de uitspraak. Ook studentenstad Groningen keerde de energietoeslag niet uit aan studenten. ‘Dat is de richtlijn vanuit Den Haag,’ aldus een woordvoerder van de gemeente tegen RTV-Noord. Groningen gaat de uitspraak van de rechter nu eerst bestuderen. ‘We moeten erachter komen wat de precieze situatie is, en ontdekken of deze uitspraak één-op-één geldt voor alle studenten.’
Meer uitspraken
De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) reageert verheugd. ‘Wij zijn blij om te horen dat ook de rechter vandaag inziet dat het onterecht is dat studenten worden uitgesloten van de toeslag,’ aldus voorzitter Joram van Velzen. De bal ligt nu bij het Rijk om dit verder op te pakken. ‘Deze zaak bewijst maar weer dat ook studenten last hebben van de stijgende energieprijzen en hiervoor gecompenseerd moeten worden. Het is nu aan het Rijk om hier voldoende geld voor uit te trekken, zodat gemeenten deze uitslag kunnen uitkeren. Anders zullen meer van dergelijke uitspraken volgen.’
Onder de 21
De vakbond roept studenten ook op om ‘alsnog energietoeslag aan te vragen bij je gemeente en bezwaar te maken als je afgewezen wordt’. De LSVb blijft ook strijden voor compensatie voor studenten onder de 21. Zij kunnen wel wettelijk van de energietoeslag uitgesloten worden, omdat ze nog onder de verantwoordelijkheid van hun ouders vallen. ‘Je kunt natuurlijk nog steeds proberen om de energietoeslag aan te vragen,’ communiceert de vakbond. ‘Het kan dat je gemeente in jouw situatie een uitzondering maakt.’
Geef een reactie