Gemeenten staan niet te springen om een hogere energietoeslag uit te keren en stelt voorwaarden aan het kabinet. Dat had eigenlijk via de uitvoeringsorganisaties van de overheid inkomenssteun moeten regelen voor de armste huishoudens. Ook de Tweede Kamer is woedend dat het kabinet zelf niets heeft geopperd om huishoudens te steunen.
Uit een brief die de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) aan de tweede Kamer stuurde, blijkt dat gemeenten snoeihard oordelen over het kabinet. Zij bieden alleen aan om een hogere energietoeslag uit te keren ‘omdat we het onverteerbaar vinden dat kwetsbare gezinnen anders niet gesteund worden’. ‘Keer op keer incidenteel regelen biedt onze inwoners geen garantie om dagelijks rond te kunnen komen,’ schrijft de VNG. ‘Het kabinet moet zijn grondwettelijke taak om de bestaanszekerheid van de inwoners te borgen waarmaken.’
Hogere toeslag
Het kabinet kondigde dinsdag aan dat gemeenten een mogelijkheid zien om een hogere energietoeslag uit te keren, zolang aan bepaalde voorwaarden kan worden voldaan. Dat lijkt nu de laatste mogelijkheid om de pijn van de torenhoge prijzen te verzachten voor de huishoudens op en net boven het sociaal minimum. Maar uit de brief van gemeenten blijkt dat zij uiterst kritisch zijn op de houding van het kabinet, en met grote tegenzin opperen om de energietoeslag te verhogen.
1300 euro
Die toeslag bedroeg in tweede instantie 800 euro, en wordt nu nog volop uitgekeerd door gemeenten. Het gaat om een verhoging van 500 euro waardoor de energietoeslag op 1300 euro uitkomt. Voorwaarde is dat het kabinet ‘uitzicht op een structurele oplossing’ biedt, en dat de gemeenten ‘zonder rompslomp’ kunnen uitkeren. Het Rijk moet overigens opdraaien voor de kosten, ook van de uitvoering.
Studenten
De gemeenten waarschuwen ook voor de ‘politieke druk en mogelijk juridische uitspraken’ tegen het besluit om studenten uit te sluiten van de toeslag. Uitbreiding van de doelgroep is ‘niet mogelijk en volstrekt onuitvoerbaar,’ aldus de VNG. ‘Als tienduizenden studenten een beroep doen op de regeling en ook bezwaarprocedures gaan voeren, dan loopt de operatie bij gemeenten volledig vast en dat gaat ten koste van gezinnen die deze ondersteuning hard nodig hebben.’
Toch ruimte
In een brief aan de Tweede Kamer liet minister Schouten gisteren weten dat gemeenten een hogere energietoeslag van 1300 euro voor 2022 ‘bespreekbaar noemen’. Deze mogelijkheid zal de komende weken worden onderzocht, in overleg met de gemeenten. Wel moeten ‘diverse randvoorwaarden worden ingevuld’, waarschuwt Schouten.
Politieke druk
Op dit moment is de beoordeling van aanvragen van de energietoeslag van 800 euro ‘nog in volle gang’, en dat zal nog even duren. Gemeenten zullen dus ook meer tijd nodig hebben om het bedrag te verhogen. Ook is het belangrijk dat de groep die hiervoor in aanmerking komt niet wijzigt. Hoewel Schouten nog slagen om de arm houdt, is de politieke druk op het kabinet groot om meer te doen voor huishoudens.
De hele Tweede Kamer wil dit, en het kabinet heeft ook steun van een deel van de oppositie nodig om de Voorjaarsnota door de Eerste Kamer te loodsen. Verschillende partijen hebben al aangegeven geen steun te willen geven als extra maatregelen uitblijven. Dinsdagavond debatteerde de Kamer verder over de Voorjaarsnota.
Onbegrip
De volledige oppositie blijft ontevreden en vol onbegrip na het debat. PVV en SP dienden een motie van wantrouwen in, GroenLinks en PvdA zeggen de Voorjaarsnota niet te steunen en zelfs de normaal gesproken trouwe SGP spreekt over een ‘kloof tussen de coalitie en datgene wat er niet toe behoort’. De oppositiepartijen vinden het kabinet veel te passief: zelf kwam het niet met extra voorstellen en plannen van de oppositie bleken volgens het kabinet onuitvoerbaar.
Onnaceptabel
PvdA-leider Attje Kuiken noemde het ‘te mager’ dat het kabinet zich verschuilt ‘achter gemeenten die zeggen: laat het ons dan maar doen’. In het debat liepen de gemoederen hoog op. De oppositiepartijen vinden het ‘onacceptabel’ dat het kabinet voor dit jaar niets extra’s kan doen voor huishoudens die het net te breed hebben om in aanmerking te komen voor de energietoeslag.
Mensen die bijvoorbeeld het minimumloon verdienen dreigen ook in grote betalingsproblemen te komen. Niet voor niets hadden de PvdA en GroenLinks gepleit voor een extra energietoeslag van 500 euro, gekoppeld aan de zorgtoeslag. Dan was daar een veel grotere groep mee bereikt.
Haast
Wat minister-president Rutte betreft kunnen gemeenten snel aan de slag met een extra energietoeslag. Hij had eigenlijk pas na de zomer een besluit willen nemen, maar daar nam de Tweede Kamer geen genoegen mee. Rutte benadrukte aanvankelijk dat het maar de vraag is of deze verhoging voor het einde van het jaar geregeld kan worden. Uiteindelijk ging hij toch overstag. De premier plaatste wel de kanttekening dat het misschien niet mogelijk is de hele doelgroep voor 31 december een extra toeslag uit te betalen.
Jannie says
Door de schulden bij onderdanen veroorzaakt door inflatie+ op te laten lopen maakt ons kabinet de geesten rijp voor een basisinkomen met opheffing van die schulden….
Joke Hinsen says
Het zijn niet alleen de mensen met het laagste inkomen die in de problemen komen. Mensen met een UWV die iets meer krijgen krijgen ook problemen en komen niet in aanmerking voor een tegemoetkoming energie. Deze mensen krijgen vaak geen kwijtschelding van de gemeentelijke belasting en waterschapsbelasting.
Als je mensen wil helpen geef ze per maand meer ipv het gehele bedrag in een keer. Op deze manier help je ze beter.
per says
Het sociaal minimum moet circa 150 tot 200 euro per maand netto omhoog om enig nut te hebben en verlichting te geven van energiearmoede en voedselbanken.