Koudwatervrees voor de beheersverordening

Het opstellen van een bestemmingsplan is tijdrovend, een beheersverordening is daarvoor een zeer geschikt maar relatief onbekend alternatief. En onbekend maakt onbemind.

Tot op heden zijn er weinig beheersverordeningen vastgesteld. De beheersverordening is een relatief nieuw instrument binnen de ruimtelijke ordening. Het instrument is geintroduceerd om de planologische situatie van een gebied zonder ontwikkelingen eenvoudiger vast te leggen, aangezien het opstellen van een bestemmingsplan erg tijdrovend is. Echter, het instrument is nog steeds vrij onbekend en veel gemeenten hebben koudwatervrees.

Enkele gemeenten hebben al een beheersverordening vastgesteld. Maar de meeste beheersverordeningen zijn tot nu toe voor begraafplaatsen op grond van de Wet op de lijkbezorging.

Onbekendheid
Het is niet geheel duidelijk waarom er tot op heden weinig beheersverordeningen zijn opgesteld. Volgens gemeenten bestaat er nog wel veel onbekendheid en onduidelijkheid over de beheersverordening. Daarnaast onderkennen gemeenten het nut van het vaststellen van beheersverordening (nog) niet. Toch zijn de gemeenten die al een beheersverordening hebben vastgesteld erg enthousiast over de tijd- en kostenbesparing die het instrument opleverd.

De beheersverordening
In een beheersverordening wordt de bestaande situatie vastgelegd en worden geen ontwikkelingen toegestaan. Hierdoor ontbreken ook de mogelijkheden om een wijzigingsbevoegheid, een voorlopige bestemming of een uitwerkingsverplichting in de verordening op te nemen. Echter, als een beheersverordening wordt geënt op een vigerend bestemmingsplan mogen de ontwikkelingenmogelijkheden die dat bestemmingsplan bood, in de beheersverordening worden overgenomen.

Aangezien slechts de feitelijke situatie dan wel de situatie op grond van het voorheen geldende bestemmingsplan wordt vastgelegd, achtte de wetgever een uitgebreide totstandkomingsprocedure niet nodig. Door het ontbreken van ontwikkelingen vergt de voorbereidingsfase weinig tijd, waarbij bijvoorbeeld het verplichte vooroverleg van de bestemmingsplanprocedure ontbreekt. Daarnaast is het alleen mogelijk om op grond van een eventuele gemeentelijke inspraakverordening reacties op een ontwerpverordening te geven. Bovendien ontbreken er directe beroepsmogelijkheden, waardoor rechtsbescherming geen vertragende factor kan spelen. Na vaststelling en bekendmaking treedt de beheersverordening direct in werking.

Ook heeft de beheersverordening het voordeel dat de wet geen vormvoorschriften aan deze verordening verbindt. Zodoende ontbreekt bijvoorbeeld de verplichting om een plantoelichting op te stellen. Bij het opstellen van een bestemmingsplan is een toelichting wel verplicht. Dit laat overigens onverlet dat ook een besluit tot vasstelling van een beheersverordening moet voldoen aan de algemene vereisten van de Awb, waaronder zorgvuldigheid en belangenafweging.

Actualiseringsverplichting
Langzamerhand worden de voordelen van het opstellen van een beheersverordening bekender. Voornamelijk nu de deadline voor de actualiseringsopgaaf van bestemmingsplan nadert, overwegen steeds meer gemeenten om beheersverordeningen op te stellen.Gezien de voordelen, is het opstellen van een beheersverordening in plaats van een bestemmingsplan voor een gebied zonder ontwikkelingen zeker een geschikt alternatief. Door de tijdswinst die het opstellen van een beheersverordening oplevert, hebben gemeenten alsnog de mogelijkheid om de deadline van 1 juli 2013 te halen. Hierdoor hoeven gemeenten geen leges mis te lopen voor verstrekte diensten die in verband staan met niet meer actuele planologische regelingen.

Van verschillende kanten komen geluiden dat steeds meer gemeenten zich verdiepen in de beheersverordening. Voor diverse gemeenten is de beheersverordening uiteindelijk alsnog een goed alternatief, waarmee ze op een relatief eenvoudige wijze aan de actualiseringsverplichting kunnen voldoen en waarbij de kosten en tijdsbesteding beperkt blijven.

Beheersverordening

De beheersverordening wordt gebruikt om een ruimtelijke regeling te treffen voor een gebied waarin geen nieuwe ontwikkelingen zijn voorzien. Met dit instrument legt de gemeente het bestaande gebruik snel en effectief vast. Echter, veel gemeenten hebben nog onvoldoende kennis van de beheersverordening.