De gemeente Amsterdam zet onder het motto ‘GA! Voor gezond gewicht’ vol in op de aanpak van overgewicht. Met als harde ambitie: in 2033 alle Amsterdamse kinderen op een gezond gewicht.
In Amsterdam hebben meer dan 30.000 kinderen en jongeren overgewicht of obesitas. Dat is één op de vijf kinderen. Dit heeft ernstige gevolgen voor hun gezondheid op de korte en langere termijn. Ieder kind heeft recht op een gezonde toekomst. Dat staat in het beleids- en uitvoeringsprogramma “Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht” dat het college van B&W op 14 mei heeft vastgesteld.
In Amsterdam is ruim 23% van de vijf- tot negentienjarigen te zwaar. Landelijk heeft 15% van de jongeren overgewicht. Het probleem van overgewicht en obesitas is vanwege een aantal risicofactoren zoals lage opleiding, laag inkomen en etniciteit ongelijk verdeeld over de stad. “De urgentie is hoog”, stelt wethouder Zorg Eric van der Burg. “We hebben het hier niet over een paar pondjes te veel, nee hebben het over een zich snel verspreidende en levensgevaarlijke epidemie. Deze epidemie moeten we in Amsterdam een halt toe roepen. We mogen geen kind meer uit het oog verliezen en geen kind mag de zorg ontberen die het nodig heeft.”
Amsterdam pakt de regie
De problematiek van te zware kinderen wordt al langer onderkend en aangepakt. In de zorg, op scholen, in sportclubs en bij de gemeente wordt hard gewerkt het probleem aan te pakken. Maar ondanks alle inspanningen is het probleem niet voldoende afgenomen. Daarom pakt de gemeente Amsterdam de regie en start een krachtige aanpak door ouders, kinderen en professionals actief te ondersteunen en aan te spreken.
De norm is gezond gedrag, gezonde voeding en gezond bewegen. Dat betekent dat de aanpak niet vrijblijvend is. Ouders worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid. “Morbide obesitas is niets minder dan kindermishandeling”, stelt de gemeente. “En als ouders de noodzakelijke ondersteuning voor hun kind niet kunnen of willen ontvangen, wordt drang of dwang ingezet.” Ook scholen krijgen een belangrijke rol in de aanpak. Alle Amsterdamse scholen moeten zich actief inzetten voor een gezond voedingsbeleid en voldoende en goede sport- en bewegingsmogelijkheden.
“Het is een aanpak van de lange adem. Dit probleem is niet in een paar jaar op te lossen. Dit vereist een brede maatschappelijke omslag in denken en doen.”
Focus op preventie en verbeteren van de zorg
Amsterdam begint vanaf nu met de extra inspanningen. De Amsterdamse generaties die vanaf dit jaar geboren worden moeten op een gezond gewicht blijven. De baby´s die dit jaar geboren worden vormen samen de nul-meting. In 2018 moeten de eerste resultaten voor de kinderen van 0 tot 5 jaar zichtbaar zijn. In de geïntensiveerde aanpak werkt Amsterdam dienst- en stadsdeeloverstijgend samen met andere partijen. De eerste twee jaren ligt de prioriteit bij de preventie van overgewicht bij nul tot twaalf-jarigen, op het verbeteren van de zorg voor kinderen met morbide obesitas en het verbeteren van de keten van zorg voor kinderen die te zwaar zijn. Zo worden professionals in de jeugdgezondheidszorg getraind in het signaleren van overgewicht en in het beter en effectiever ondersteunen en doorverwijzen.
Aanpak in de vijf zwaarste buurten
De aanpak concentreert zich in de vijf zwaarste buurten: Slotermeer, Nieuwendam-Noord, Bullewijk/Bijlmer Centrum, Indische buurt en Kolenkit. Deze buurten krijgen voorrang in de scholenaanpak en verbetering van de zorgketen. Dat betekent dat met scholen en schoolbesturen bindende afspraken worden gemaakt over gezonde voeding en voldoende beweging en sport op school en over ouderbetrokkenheid bij gezond gedrag. De 25 scholen met de meeste kinderen met overgewicht worden vanaf schooljaar 2013/2014 intensief gevolgd en begeleid in het stimuleren van gezond gedrag. Dat betekent meer sporten, bewegen en buiten spelen mogelijk maken, water drinken om de dorst te lessen, alleen gezond lunchen en trakteren en ouders actief betrekken bij deze aanpak. De aanpak richt zich ook op sportkantines. Per 1 januari 2014 zijn tien sportkantines van sportclubs in de zwaarste buurten gezonde kantines geworden.
Van der Burg: “Als we niets doen zijn de te zware kinderen van nu, de obese volwassenen van over 15 jaar. Niets doen is dus geen optie. Dan laten we onze Amsterdamse kinderen die nu te zwaar zijn of dat dreigen te worden in de steek. Met alle ernstige persoonlijke en maatschappelijke problemen tot gevolg. Dat laten we in Amsterdam niet gebeuren. Samen met de kinderen zelf, met de ouders en professionele betrokkenen moeten we er voor zorgen dat we het tij keren.”
Leren door evalueren en monitoren
Belangrijk onderdeel van de aanpak is het standaard monitoren en evalueren van de inspanningen, de resultaten en de voortgang van de doelen. Om verantwoording af te leggen en om op tijd bij te kunnen sturen. Gedurende de aanpak zijn er regelmatig gesprekken met een (wisselende) groep van 33 kinderen en met een ouderpanel. Ook worden er stadsgesprekken over ‘Amsterdamse aanpak gezond gewicht’ georganiseerd. Jaarlijks verschijnt er een monitor over de stand van gezond gewicht in Amsterdam.
Geef een reactie