Het is volgens Divosa voorzitter René Paas essentieel dat kabinet en gemeenten gaan bespreken hoe ‘ze het samen slimmer kunnen regelen’.
Divosa, de vereniging van directeuren van sociale diensten, is blij met de keuze voor verdere decentralisatie. Het valt Paas echter op dat het akkoord weinig oog heeft voor de samenhang tussen de verschillende decentralisaties. “Decentraliseren kan alleen samen met gemeenten. En gemeenten kunnen het alleen als ze de gelegenheid krijgen de taken in samenhang uit te voeren.”
Participatiewet
De aangekondigde Participatiewet roept nog veel vragen op. Toch lijkt het een verbetering ten opzichte van de Wet werken naar vermogen. Ondanks de enorme bezuinigingsopdracht, vind Divosa het een goede stap op weg naar één regeling voor mensen met een arbeidsbeperking.
Voorwaarde is wel dat het ook echt één regeling wordt voor iedereen die niet zelfstandig het minimumloon kan verdienen. Hoe meer mensen de gelegenheid krijgen actief deel te nemen aan de samenleving, hoe effectiever gemeenten de beschikbare budgetten kunnen inzetten. Zo niet, dan voorziet Paas dat de nadruk niet komt te liggen op participatie, maar op beheersing van de uitgaven.
Huishouduitkeringstoets
Sociale diensten willen met het kabinet ook nadenken over een slimmere opzet en uitvoering van de huishouduitkeringstoets. Als de AOW-uitkeringen worden meegenomen in de berekeningen, zullen veel ouderen onder de armoedegrens terechtkomen. Gemeenten zijn dan handenvol geld kwijt aan andere vormen van hulp. “Voor een effectieve wet is samen nadenken over de uitvoeringspraktijk en ruimte voor individuele afwegingen noodzakelijk”, aldus Paas.
Op dat laatste punt voorspelt het regeerakkoord echter weinig goeds. Naast algemene uitspraken over gemeentelijke beleidsvrijheid, bevat het akkoord vooral veel dwingende voorschriften. Paas denkt dat veel van die voorschriften zijn ingegeven door de misvatting dat gemeenten uitkeringsgerechtigden ‘pamperen’. Divosa wijst het kabinet erop dat gemeenten, door alle bezuinigingen, allang een stuk strenger zijn geworden.
Maatwerk
Paas is niet bang voor de lokale verschillen die ontstaan door overdracht van taken aan gemeenten. Dat is volgens hem inherent aan decentraliseren. “Als je vindt dat gemeenten je problemen tegen lagere kosten kunnen oplossen, accepteer dan ook lokaal of regionaal maatwerk. Het succes van dit akkoord staat of valt met uitvoering op maat.”
Wat wordt bedoeld met iemand die niet is staat is zelf het minimumloon te verdienen?
Gemeenten maken hier op dit moment al ruimschoots misbruik van door mensen die een bijstandsuitkering hebben als zodanig te bestempelen simpelweg OMDAT ze een bijstandsuitkering hebben, niet omdat ze niet in staat zouden zijn een minimumloon te verdienen!
Daarom hebben gemeenten nu al een vrijbrief om bijstandsgerechtigden jarenlang met behoud van uitkering te laten werken, ook en vooral (ze kosten minder en leveren meer op dan WSW-ers)op reguliere banen met de nodige verdringing als gevolg.
Wat zegt de Participatiewet hierover?