Minister Schouten voor Armoedebestrijding, Participatie en Pensioenen komt met een nieuwe overkoepelende aanpak voor armoede en schulden. Steeds meer mensen raken namelijk in de problemen. Haar aanpak bevat 47 actiepunten. Gemeenten spelen een belangrijke rol in de uitvoering.
Hoge energieprijzen en inflatie, een krappe woningmarkt; de groep mensen die het hoofd niet meer boven water kan houden wordt steeds groter. Dat zorgt vervolgens voor nog meer problemen, zoals bijvoorbeeld op het gebied van gezondheid en sociaal isolement en zet kinderen langdurig op achterstand. Verschillende organisaties, zoals de koepel Voedelsbanken Nederland, Nibud, Stichting Armoedefonds trokken hierover al aan de bel. Inmiddels zijn er al verschillende maatregelen getroffen, zoals de energietoeslag en hulp bij energiebesparing voor kwetsbare huishoudens.
Bestaanszekerheid versterken
Het kabinet wil de vicieuze cirkel doorbreken met een brede, meerjarige aanpak Geldzorgen, Armoede en Schulden. Deze aanpak moet geldzorgen beter voorkomen, het aantal mensen in armoede en schulden substantieel terugdringen en de bestaanszekerheid van alle Nederlanders versterken. Hiervoor zijn een groot aantal acties, initiatieven en maatregelen op verschillende terreinen op een rij gezet. Het nieuwe plan is de opvolger van de Brede Schuldenaanpak.
Plan met maatregelen
In het plan staan 47 maatregelen. Het kabinet trekt bij de uitvoering samen op met gemeenten en maatschappelijke organisaties. Dit zijn enkele maatregelen uit het plan:
- Het minimumloon gaat omhoog en verruimt de bijverdiengrenzen in de bijstand, zodat werken meer gaat lonen.
- Mensen met een uitkering krijgen extra hulp bij het vinden van werk.
- Er komt zoveel mogelijk één loket voor overheidsincasso, zodat mensen met meerdere schulden met één gerechtsdeurwaarder te maken hebben en een gezamenlijke betalingsregeling kunnen treffen.
- Er komt meer aandacht voor financiële educatie van kinderen en jongeren en het voorkomen van geldzorgen, zoals bij een scheiding of als zij 18 jaar worden.
- Financiële regelingen en voorzieningen worden eenvoudiger en toegankelijker, zodat ze beter worden benut. De overheid gaat mensen die recht hebben op regelingen hier zoveel mogelijk actief op wijzen.
- Er komen experimenten met vroegsignalering voor aanvullende signalen.
- Op scholen komen er brugfunctionarissen die armoede beter signaleren.
Rol voor gemeenten
Gemeenten spelen bij veel van de maatregelen een belangrijke rol. ’Gelet op de bijzondere rol die gemeenten hebben bij het dichterbij brengen van de doelstellingen, zijn het kabinet, de VNG en Divosa voornemens om langetermijnafspraken te maken over het gezamenlijk streven naar het borgen van bestaanszekerheid. De komende periode vindt overleg plaats over de reikwijdte van de afspraken en het proces daar naartoe.’
Gemeentelijke acties
Voor gemeenten staan er veel verschillende zaken op de lijst die in de factsheet met acties precies worden benoemd. Zo komen er onder andere in meer gemeenten lokale allianties tussen publieke en private partijen om armoede in gezinnen tegen te gaan. Er komt ook een waarborgfonds voor het aanbieden van saneringskredieten, ook voor jongeren en zelfstandigen. Gemeenten kunnen hierdoor de schulden van andere schuldeisers overnemen.
Daarnaast is er de ambitie voor het vereenvoudigen en vaker gebruiken van de schuldpauzeknop, zodat mensen die dat nodig hebben uitstel van betaling krijgen. In overleg met gemeenten worden extra middelen beschikbaar gemaakt om schuldhulpverlening aan zelfstandigen te verbeteren. Het kabinet stelt ook extra geld beschikbaar aan gemeenten voor de vroegsignalering van schulden. Zij kunnen dan beter hulp bieden aan inwoners om te voorkomen dat betalingsachterstanden verder oplopen.
Investering in kwetsbare wijken
In twintig kwetsbare wijken investeert het kabinet in innovatieve armoede- en schuldenaanpakken. Het gaat bijvoorbeeld om projecten waarbij private bedrijven sociale investeringen doen (social impact bonds) en hulpverleners mogen afwijken van de regels wanneer sprake is van stapeling van problematiek. Opgedane kennis en ervaringen wordt gebruikt om aanpakken in meer wijken te starten.
Jammer dat deurwaarders (dw) pas in q4 2023 aangepakt worden. De dw zijn volgens mij een van groepen die voor veel oponthoud zorgen en MSNP traject om het bewust te vertragen. Ze hebben op dit moment bv allemaal hun eigen platform om schulden aan te melden, dat kost voor veel extra handelingen voor de medewerkers. Het zou beter zijn om dat op een gezamenlijk platform onder te brengen. Schuldenwijzer is denk ik het meest voor de hand liggende platform. Dat geeft nu al een goed overzicht van dw die daar info ophalen en automatisch geregistreerd worden. Ik gebruik het veel en schrijf alle dw in het overzicht aan bij de saldo verzoeken.
Ook lees ik nergens dat zorgverzekeraars meer maatwerk moeten leveren in hun dienstverlening. Schuldenaren krijgen nog te vaak brieven met dreigende taal als ze een rekening later betalen. Er wordt dan direct gedreigd met beëindigend van de regeling of met een deurwaarder. Iets menselijker zou heel welkom zijn. Ook zou het beter zijn dat gemeenten sneller, voor een bepaalde tijd, alle betalingen moeten kunnen overnemen, dan kan het aantal onder bewindstellingen drastisch verlaagd worden en is er sneller grip op het budget. Banken zouden bv ook veel beter betrokken kunnen worden bij deze materie. bv een maximum op de betaalpas (leefgeldnorm). Geld pas vrijgeven als de vaste lasten (huur, zorgpremie, water, verzekeringen en energie) betaald zijn. De gemeente zou dan een passende organisatie zijn omdat met de betreffende bank af te spreken.