Wie zich bezig houdt met onderzoek naar het recht op bijstand, kan daarvoor ook steeds meer open online bronnen raadplegen. Maar wat mag wel en wat niet? Deze handreiking van de VNG biedt uitkomst.
Marktplaats of een openbaar bericht op Facebook. Het zijn voorbeelden van open online bronnen die, net als de meer traditionele onderzoeksmethoden, relevante informatie kunnen opleveren bij het onderzoek naar iemands recht op bijstand.
‘Best veel mogelijk’
In veel gevallen mogen die open bronnen worden geraadpleegd, zo schrijft de VNG. ‘Bij het onderzoeken van de juistheid en volledigheid van de gegevens die een bijstandsaanvrager of -ontvanger aanlevert, kunt u relevante informatie uit open bronnen op internet gebruiken.’ Volgens de koepelorganisatie is er best veel mogelijk. ‘Binnen de kaders van de Participatiewet en binnen de bestaande bevoegdheden heeft u hiervoor veel ruimte. Een gegrond vermoeden van fraude of misbruik is daarbij niet nodig.’ Toch is een kanttekening op zijn plek, zo waarschuwt de organisatie. ‘De ruimte en het feit dat het om ‘open bronnen’ gaat, zijn geen vrijbrief om er vrij en onbeperkt uit te tappen.’
Houvast voor verzamelen online informatie
Wat is de reikwijdte van zo’n open bron? VNG Naleving ontwikkelde de Handreiking Internetonderzoek | Participatiewet. Hierin staan grondslagen, bronnen, mogelijkheden en beperkingen beschreven. De handreiking geeft ambtenaren die belast zijn met de uitvoering van de Participatiewet houvast om binnen de wettelijke kaders en de bestaande bevoegdheden informatie te verzamelen op internet.
Voor wie aan de slag gaat met open bronnen, schetst VNG een aantal aandachtspunten. Denk er bijvoorbeeld aan om terughoudend te werk gaan in verband met privégegevens. Ook moet de informatie die wordt verwerkt echt relevant zijn voor het recht op bijstand. Verder is zorgvuldigheid een punt van aandacht. ‘De inzet van internetonderzoek moet allereerst voldoen aan de bekende beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit. Daarnaast dient u belang, herkomst en betrouwbaarheid van gevonden informatie te verifiëren. Ten slotte mag ook internetonderzoek geen stelselmatig karakter hebben.’
Handhavingsinstrumenten en praktijkvoorbeelden
Het nieuwe document vervangt het Internetprotocol internetonderzoek door gemeenten (2015) en is onderdeel van de VNG kennisomgeving Participatiewet. Hier zijn meer handreikingen en fact sheets te vinden over verschillende handhavingsinstrumenten, evenals praktijkvoorbeelden.
Geef een reactie