Het kabinet heeft op Prinsjesdag een tijdelijk noodfonds voor energiekosten aangekondigd als onderdeel van een groter pakket koopkrachtmaatregelen. Minister Schouten heeft de Kamer laten weten maximaal 50 miljoen euro voor het fonds beschikbaar te stellen.
Uit dit fonds kunnen financieel kwetsbare huishoudens worden geholpen. Het gaat om de groep mensen die ondanks maatregelen zoals het energieprijsplafond en lokale initiatieven ter bestrijding van de energiearmoede, toch problematische schulden bij hun energieleverancier opbouwen.
Het fonds is gezamenlijk door energieleveranciers en maatschappelijke organisaties opgericht en zal naar verwachting begin januari 2023 in werking treden, schrijft minister Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) in een brief aan de Tweede Kamer. De kabinetsondersteuning van het fonds met maximaal 50 miljoen euro is eenmalig en geldt tot uiterlijk 1 april 2023.
Koopkrachtpakket niet voldoende
‘Het pakket aan maatregelen zal veel huishoudens deze winter zekerheid bieden,’ aldus Schouten. ‘Zo is er het prijsplafond waardoor huishoudens een maximale prijs gaan betalen voor een gemiddeld energieverbruik en is onlangs de tijdelijke wijziging van de regeling afsluitbeleid kleinverbruikers elektriciteit en gas en de warmteregeling vastgesteld.’
Gemeenten springen daarnaast in de bres voor hun inwoners. Toch zullen er, zo schrijft Schouten, huishoudens zijn die ondanks de kabinetsmaatregelen en de hulp vanuit gemeenten niet in staat zijn de energienota te betalen.
Mogelijkheden uitgeput
Het gaat dan om huishoudens met een laag of middeninkomen en een hoge energierekening, voor wie alle mogelijkheden van maatschappelijk verantwoorde incasso zijn uitgeput. Dat betekent dat er een coulante betalingsregeling is aangeboden en dat de leverancier in contact is met de cliënt over een oplossing van de betalingsproblemen.
Het fonds is bedoeld om te ondersteunen als er dan toch nog betalingsproblemen zijn, voor huishoudens met een inkomen tot 200 procent van het bruto sociaal minimum.
Actieplan energiearmoede
Het tijdelijke noodfonds bouwt voort op het actieplan energiearmoede, dat energieleveranciers en maatschappelijke organisaties in maart 2022 presenteerden. Dat actieplan is een initiatief van Eneco, Vattenfall, Essent, Green Choice, SchuldenlabNL en de Nederlandse Schuldhulproute (NSR). Het is er gekomen ‘om huishoudens via verschillende mogelijkheden te helpen financieel gezond te blijven’.
‘Aanzuigende werking’
Minister van Financiën Kaag heeft bij de aankondiging van het tijdelijke noodfonds de Kamer op de nadelen ervan gewezen. Zo noemde zij een risico op calculerend gedrag van huishoudens én energieleveranciers, naast uitvoeringsrisico’s en ‘de mogelijkheid van een aanzuigende werking’. Schouten laat in de Kamerbrief weten deze risico’s goed te hebben afgewogen.
‘Gezien het grote maatschappelijk belang om problematische schuldenopbouw te voorkomen, heb ik verkend of er publiekrechtelijke routes voorhanden zijn om huishoudens te ondersteunen als alternatief voor het noodfonds energie,’ aldus Schouten. ‘Daartoe heb ik gesprekken gevoerd met publieke uitvoerders en gemeenten, waaruit is gebleken dat de publieke routes op korte termijn geen oplossing bieden.’
Dat is volgens haar met name omdat de beoogde doelgroep niet tijdig en gericht kan worden geholpen. ‘Het noodfonds energie biedt wel de mogelijkheid om snel de beoogde huishoudens te helpen. Deze constatering heeft mij doen besluiten om het private initiatief te willen ondersteunen.’
Binnenkort van start
Het noodfonds energie loopt in principe in april volgend jaar af. Aanmelden voor hulp van het fonds is nog niet mogelijk. Hierover zal binnenkort nadere informatie volgen vanuit de initiatiefnemers.
Denise Melis says
Ik heb nu een inkomen van €725 p.m.
Graag zou ik in aanmerking komen voor evt hulp maar weet niet waar.
Mijn huis kan niet verkocht worden daar de aannemer een grote fout gemaakt heeft bij het aanleggen van de fundering. Iedereen ketst daar op af, ben al genoeg gezakt vorig jaar met de verkoop!