Alle denkbare maatregelen om werklozen aan een baan te helpen, zijn zo goed als zinloos. Dat valt op te maken uit het onderzoek ‘Kansrijk arbeidsmarktbeleid’ van het Centraal Planbureau (CPB).
“Het verbaasde ons ook”, reageerde een woordvoerder van het CPB in Trouw. Tientallen maatregelen zijn onderzocht, en de uitkomst is volgens het rapport voornamelijk: ‘nul, nul, geen effect, afname, onbekend, nul, 0,1 procent, onbekend’. Alleen het verlagen van het wettelijk minimumloon zorgt er voor dat werkgevers flink meer mensen een baan willen geven. Maar dan neemt de armoede ook toe, waarschuwt het CPB, doordat veel mensen minder gaan verdienen.
Effecten
Fiscale stimulering van de arbeidsparticipatie heeft in Nederland steeds minder effect. De mensen die nu nog niet werken of op zoek zijn naar werk, zijn steeds moeilijker te prikkelen om dat wel te doen. De keuze om wel of niet te gaan werken is gevoeliger voor fiscale prikkels dan de keuze voor het aantal dagen per week. Van het resterende arbeidspotentieel zijn vooral moeders van jonge kinderen nog fiscaal te prikkelen om (meer) te gaan werken. Een hogere inkomensafhankelijke combinatiekorting of een lager kindgebonden budget zijn voorbeelden van beleidsopties die relatief veel werkgelegenheid opleveren. Een lager kindgebonden budget leidt daarbij tot een toename in de inkomensongelijkheid, een hogere combinatiekorting niet.
Beschut werk
Verder wordt er gewezen op het belang van arbeidsparticipatie voor mensen die zonder hulp echt niet aan werk zouden komen. Als er meer budget komt voor gemeenten om zogenoemde beschutte werkplekken te realiseren voor werkzoekenden met heel veel beperkingen, helpt dat deze mensen wel aan een baan. Daar worden mensen die voorheen in de sociale werkplaats werkten echt mee geholpen.
Een ontnuchterend onderzoek naar arbeidsmarkt- en reïntegratiebeleid. Overigens liggen de conclusies van het CPB-rapport in lijn met eerder onderzoek, zowel op landelijk als op gemeentelijk niveau.