De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is nog lastig in de praktijk te brengen. Dat concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in een nieuw onderzoek naar de uitvoering van de Wmo.
De bevindingen van het SCP zijn opgetekend in het rapport De Wmo 2015 in praktijk. Zo lijkt de samenwerking tussen diverse partijen toegenomen, maar die verloopt nog niet altijd soepel, zeker tussen gemeenten en zorgverzekeraars. Veel gemeenten veranderden de toegang tot Wmo-ondersteuning, waardoor het voor inwoners en professionals niet altijd duidelijk is waar zij terechtkunnen met een hulpvraag.
Ook uit andere onderzoeken bleek recent dat de toegang tot gemeentelijke diensten niet altijd eenvoudig is. Zo werd een drempel voor burgers vastgesteld bij de toegang tot schuldhulpverlening, zorg en ondersteuning, jeugdhulp, psychische jeugdhulp en dienstverlening aan kwetsbare burgers.
[tabs]
[tab title=”3 manieren voor gemeenten om de jeugdzorg te verbeteren”]“Heldere taal en toegankelijke informatie zijn belangrijke verbeterpunten om ervoor te zorgen dat iedereen de weg naar goede zorg vindt” >> Lees meer [/tab]
[/tabs]
Zelfredzaamheid
Uit het SCP-onderzoek blijkt dat de uitgangspunten van de Wmo breed gedragen worden door uitvoerenden. Maar in de praktijk zijn beleidsmedewerkers, Wmo-consulenten en aanbieders nog vaak zoekende hoe zij deze punten kunnen uitwerken en worden enkele knelpunten ervaren. ‘Zo vindt men het begrip zelfredzaamheid moeilijk toepasbaar op bepaalde groepen. En het blijkt lastig om vrijwilligers en het sociale netwerk van hulpbehoevenden in te schakelen voor de nodige hulp,’ meldt het SCP.
Concrete resultaten
Sinds de invoering van de Wmo in 2015 is langzamerhand meer ruimte voor gemeenten gekomen om te werken aan vernieuwing in de toegang, het aanbod en de uitvoering. In het begin lag de focus vooral op het oppakken van nieuwe taken en continuïteit van zorg en ondersteuning voor inwoners. Maar op de concrete resultaten van het ondersteunen en bevorderen van zelfredzaamheid en participatie hebben gemeenten en aanbieders volgens het SCP vaak nog weinig zicht. ‘Gemeenten zijn regelmatig nog zoekende naar geschikte monitoring- en evaluatie-instrumenten. Over het gebruik van lichtere vormen van ondersteuning is nauwelijks informatie beschikbaar, omdat gemeenten de gebruikers hiervan veelal niet registreren.’
Onderzoek
Het SCP heeft ruim honderd gesprekken gevoerd over de Wmo 2015 met betrokkenen in zes gemeenten en daarnaast een landelijke enquête onder gemeenten gehouden. Deze studie is onderdeel van de landelijke evaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg waarvan het eindrapport deze zomer verschijnt. Uit de studie kwam tot nu toe onder andere naar buiten dat de doelen van de Wmo voor een kwart van de hulpvragers niet bereikbaar zijn.
Dat de doelstelling vanuit de gemeente niet haalbaar was, komt door de Politieke bestuur. Het besturen moet gebeuren in het algemeen belang en niet voor eigenbelang.