'Bevoegdheden flitspalen en handhaving nodig'

Gemeenten willen extra bevoegdheden voor een betere verkeersveiligheid. ‘Alleen door zelf flitspalen te plaatsen en handhavers in te zetten, kunnen gemeenten en provincies effectiever optreden tegen snelheidsovertredingen, alcohol achter het stuur en asociaal rijgedrag.’

‘Het gaat slecht met de verkeersveiligheid in Nederland,’ stellen gemeenten en belangenbehartigers in een aanzet voor de discussie. Ze wijzen op de meest recente cijfers, vorig jaar gepresenteerd, over 2022. Dat jaar kwamen er 737 mensen om door een verkeersongeval, 155 meer dan in 2021. De dalende langjarige trend was daarmee plotseling terug op het niveau van 2008.

Totaal versnipperd

Tijd voor een ‘nieuwe, daadkrachtige aanpak’, stellen gemeenten op initiatief van Rotterdam. Aan het kabinet wordt voorgesteld lokale overheden meer bevoegdheden te geven. ‘Om zelf te handhaven op verkeersveiligheid en inwoners te beschermen in het verkeer. Op dit moment zijn de verantwoordelijkheden totaal versnipperd en dat zit daadkrachtig optreden in de weg.’

Rotterdam onderzocht de ervaren pakkans bij overtredingen in het verkeer. Daaruit bleek dat 82 procent de kans om beboet te worden ‘laag’ inschat. ‘Dan zou je zeggen: dan nemen we toch maatregelen die de pakkans verhogen? Bijvoorbeeld het plaatsen van meer flitspalen. Maar in tegenstelling tot wat veel mensen denken, ligt de bevoegdheid voor het plaatsen van flitspalen niet bij dezelfde organisatie die juridisch verantwoordelijk is voor de verkeersveiligheid op de weg, namelijk de gemeente of provincie. Die bevoegdheid ligt bij het Openbaar Ministerie.’

Decentrale flitspalen

Dat willen gemeenten veranderen door náást de landelijk handhaving ‘decentrale flitspalen’ in te zetten, dus lokaal. Ook moeten buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) nieuwe bevoegdheden krijgen om verkeersovertredingen te bestraffen met een boete.

De kosten voor het plaatsen van nieuwe flitspalen zijn voor de gemeente. ‘Die moeten ze zelf
aanschaffen, maar de opbrengsten zijn ook voor hen. We spreken dan af dat die
opbrengsten niet gaan naar de landelijke schatkist of het bouwen van een nieuw theater of
een mooi plein.’

Veiligheidsfonds

Gemeenten stellen dat het mes van de boetes aan twee kanten snijdt: ‘De inkomsten vloeien naar een decentraal verkeersveiligheidsfonds, waaruit maatregelen kunnen worden gefinancierd die bijdragen aan het verbeteren van de verkeersveiligheid.’