Vandaag is de week tegen eenzaamheid 2015 gestart. Landelijk zijn er veel lokale initiatieven en dat is zeer te waarderen. Tegelijkertijd is er de hoop dat lokale initiatieven gaan leiden tot meer. En dan met name: meer lokale samenwerking en afstemming rondom het thema eenzaamheid. Dat is een must!
We weten inmiddels veel over eenzaamheid, maar ook een hoop niet. We kunnen niet altijd strikt wetenschappelijk bewijzen wat precies werkt tegen eenzaamheid en wat niet. Wel weten we dat eenzaamheid complex is, een veelkoppig monster, dat een sterke subjectieve/belevingskant heeft, en veel te maken heeft met het verloop van levens van mensen, hun situatie, omstandigheden en mindset. Er zijn vele soorten eenzaamheid en het komt veel voor. Ook weten we dat de gevolgen van eenzaamheid zeer ernstig kunnen zijn en dat eenzamen vaak ook uiterst kwetsbaar zijn. Eenzaamheid kan leiden tot gezondheidsklachten en sociaal isolement. Zie www.eenzaam.nl
Coalitie Erbij
Vanuit de Coalitie Erbij, Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid, gaan we er vanuit dat het beste antwoord op een dergelijk pluriform probleem ook pluriform zal moeten zijn. Een breed lokaal aanbod van allerlei ondersteuning, activiteiten, signalering, vrijwilligers, netwerkcoaches, etc etc is nodig. In feite is dat er al, er zijn veel, heel veel mensen en organisaties actief in de strijd tegen eenzaamheid: naasten, buren, welzijnsorganisaties, vrijwilligers. Maar we weten één ding zeker: we moeten het beter aan elkaar verbinden, zodat de aandacht voor eenzaamheid in onderlinge samenhang en afstemming wordt neergezet en gedragen en zo een duurzaam karakter heeft. Eenzaamheid is immers hardnekkig en vraagt soms om meer dan activiteiten alleen.
De Week tegen de Eenzaamheid is van donderdag 24 september tot en met zaterdag 3 oktober. Thema is dit jaar: ‘Kom erbij & verbind’. Dagelijks op Gemeente.nu een blog rondom het thema ‘eenzaamheid’ van verschillende gastauteurs.
Te weinig lokale samenwerking
Die lokale samenwerking zien we –maar nog veel te weinig- in een lokale coalitie, waarbij maatschappelijke organisaties, actieve burgers, burgerinitiatieven en gemeente samen eenzaamheid bestrijden of proberen te voorkomen. Vanuit een gezamenlijke visie en plan liefst. En daarin ligt de uitdaging, na de decentraliseringen. Een uitdaging voor burgers ,gemeente, wijkteams, welzijnswerk en alle anderen in een wijk, stad of dorp; een uitdaging om te kijken of rondom dit thema integraal werken mogelijk is, of samenwerken inderdaad lukt. Eenzaamheid als lokale testcase dus, om de ingezette lokale werkprocessen te monitoren:
- Hebben we een gedeelde visie over eenzaamheid? En een goede analyse?
- Wie is de eigenaar van het eenzaamheidsprobleem?
- Is informatie over eenzaamheid gebundeld en toegankelijk?
- Lukt het om een breed en integraal aanbod neer te zetten?
- Zijn er/komen er burgerinitiatieven die eenzaamheid aanpakken?
- Lukt het om eenzaamheid aan de orde te stellen in ieder keukentafelgesprek?
- Lukt het om eenzaamheid goed te signaleren? Zijn er signaleringskaarten?
- En als het gesignaleerd wordt, hoe wordt het dan opgepakt?
- Is er voldoende welzijn/vrijwilligers/wijkaanbod beschikbaar?
- Krijgt preventie een plek binnen deze processen?
- Kunnen we eenzamen vanuit hun eigen kracht betrekken bij de aanpak van eenzaamheid?
Dat vraagt niet om veel investeringen, het vraagt vooral om bereidheid en vasthoudendheid. Wij dagen eenieder die dat wil, uit om eenzaamheid op de lokale agenda te zetten. Breed. En liefst ook als proeftuin voor gemeentelijke werkprocessen.
Auteur Maarten de Gouw is beleidsmedewerker van Coalitie Erbij, de nationale coalitie tegen eenzaamheid. Het is een samenwerkingsverband van 8 kernleden en 32 leden, maatschappelijke organisaties die het thema eenzaamheid bespreekbaar willen maken. De coalitie is een platform voor kennis en samenwerking. Het voert onder meer landelijke campagnes, organiseert de Week tegen Eenzaamheid en faciliteert lokale startconferenties als begin van lokale samenwerkingsverbanden.
De ervaring leert dat met het gebruik van het online platform http://www.zorgom.nl de eenzaamheid van zorgontvangers en mantelzorger(s) afneemt. Met zorgom.nl wordt namelijk de drempel verlaagd om makkelijker en veiliger met elkaar communiceren. Doordat de privacy goed is geregeld, maken mensen sneller deel van een zorgom-netwerk. We zoeken overigens nog een pilot gemeente/wijk om dit breed uit te zetten. Welke gemeente stelt zich beschikbaar?