Op 1 januari 2024 gaat de nieuwe Regeling Beveiligingsmaatregelen Decentrale Bestuurders in. Daarin is geregeld dat alle lokale bestuurders, zoals burgemeesters en wethouders, een persoonlijk beveiligingsadvies kunnen krijgen op basis van individuele veiligheidsrisico’s. Ze kunnen niet meer kiezen uit een vast pakket met maatregelen.
Steeds meer bestuurders hebben te maken met agressie, intimidatie en geweld. De laatste tijd werden meerdere burgemeesters bedreigd. In 2021 maakten 77 procent van de burgemeesters en 67 procent van de wethouders een incident met agressie mee. Een stijging van gemiddeld 20 procent ten opzichte van 2020, schrijft demissionair minister van Binnenlandse Zaken (BZK) De Jonge in een Kamerbrief.
Grote impact
Dit gebeurt niet alleen bij het gemeentehuis, maar komt ook voor bij de woningen van bijvoorbeeld burgemeesters. ‘Dit heeft grote impact op bestuurders zelf, maar ook op hun partner en/of gezin. Het kan niet zo zijn dat ze twee keer nadenken over bepaalde beslissingen of deze helemaal niet meer durven nemen,’ aldus De Jonge. ‘Juist thuis moeten bestuurders zich veilig voelen.’
Aanvullende maatregelen
In maart werd al bekend dat er aanvullende maatregelen en geld komen om de veiligheid van onder meer burgemeesters en wethouders te vergroten. De nieuwe Regeling Beveiligingsmaatregelen Decentrale Bestuurders gaat op 1 januari 2024 in. Lokale bestuurders krijgen vanaf dan een beveiligingsadvies op maat met de daarbij passende maatregelen. Zoals een vrijstaande brievenbus, een alarmsysteem, maar ook bewustwording rond online vindbaarheid en vervoer.
Niet dwingen
De bestuurders kunnen vanaf dan niet meer kiezen uit een vaststaand pakket met veiligheidsmaatregelen. Het blijft wel een eigen keuze om de geadviseerde maatregelen uit te laten voeren. Er is namelijk geen wettelijke grondslag om ze te dwingen. ‘Maar het is aannemelijk dat de bestuurders de geadviseerde maatregelen zullen aanvaarden als er sprake is van dreiging,’ schrijft De Jonge in de toelichting. Ze worden intensief betrokken in het persoonlijke adviseringstraject.
Huisbezoek
Het overheidsorgaan vraagt het gratis beveiligingsadvies aan voor zijn bestuurder. Er is eerst een gesprek met degene die namens de gemeente de werkgeversrol vervult voor het realiseren van een veilige werkomgeving voor de bestuurder. Dit is vaak de gemeentesecretaris, maar het kan ook een beveiligingsmedewerker van de gemeente zijn. Vervolgens gaat een beveiligingsadviseur op huisbezoek bij de bestuurder en zijn gezin thuis voor een woningscan.
Politiek debat
De regeling is van toepassing op bestuurders van provincies, gemeenten en waterschappen. Er is afgesproken dat zij de geadviseerde maatregelen altijd overnemen. Hierdoor wordt volgens De Jonge voorkomen dat de kosten voor benodigde beveiligingsmaatregelen onderdeel worden van politiek debat. De burgemeester of wethouder moet er dan zoals gezegd nog wel mee instemmen.
De werkgevers zijn in de nieuwe regeling verantwoordelijk voor de kosten van de maatregelen, maar krijgen wel een tegemoetkoming van het ministerie van BZK. Er is jaarlijks een bedrag van 2,5 miljoen euro beschikbaar. Dit wordt gelijkmatig over alle gemeenten en provincies verdeeld en dekt ‘een groot deel van de kosten’.
100 miljoen euro
Het extra geld voor de preventieve woningbeveiligingsmaatregelen is onderdeel van de vorig jaar aangekondigde investering van 10 miljoen per jaar voor het weerbaarder maken van het openbaar bestuur. Zo wordt met 100 miljoen euro de komende 10 jaar ingezet op het versterken van gemeenten tegen de invloed van ondermijning en de bewustwording en (online) veiligheid van decentrale politici. Dit allemaal in nauwe samenwerking met lokale overheden en partners binnen het Netwerk Weerbaar Bestuur.
Geef een reactie